Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Przeczytałam kilka pierwszych stron „Dziennika Franciszki Krasińskiej”…i mogłam tylko westchnąć: „Ojej, jakie to ładne”. Oczarowały mnie te zapiski szesnastoletniego dziewczątka. I rozczuliły. Bo choć Franciszka opisuje osiemnastowieczną rzeczywistość polskiej szlachcianki, stara się nie pisać o pustotach, to przecież co i raz myśli uciekają jej w kierunkach dobrze znanych wszystkim szesnastolatkom niezależnie od miejsca i czasu. I myślałam, że właśnie taki sielski-anielski będzie ten dziennik, a jednak wkrada się w to fałszywy ton, który burzy dobre samopoczucie…Cóż, czytelnik, który ma chociażby nikłe pojęcie o historii Polski, ma przewagę nad narratorką, wie, które jej rojenia szansy na powodzenie nie mają. I przykro czytać o tych wszystkich nadziejach bohaterki… Szczerze mówiąc, jakoś szczególnie nie kojarzyłam Franciszki Krasińskiej, funkcjonowała gdzieś na obrzeżach mojej świadomości na zasadzie „coś, kiedyś, gdzieś było…” Klementyna Hoffmanowa przybliżyła mi ją w szczególny sposób. Widać, że autorkę fascynowała postać Franciszki i jej losy. Widać, że miała dla niej dużo sympatii i ciepła. Pisarka musiała włożyć wiele pracy w zapoznanie się z życiem swojej bohaterki. Świadczą o tym najdobitniej załączone na końcu książki fragmenty listów pisanych do bliskich przez Franciszkę – nietrudno uwierzyć, że ich autorka mogła napisać „Dziennik”. Utwory tego typu co „Dziennik Franciszki Krasińskiej” są bardziej projekcją wyobrażeń i życzeń pisarzy niż rzetelnym przedstawieniem prawdy historycznej. Ale w tym konkretnym przypadku chcę wierzyć, że fakty i fascynacje Hoffmanowej mają ze sobą wiele punktów wspólnych. W życiu nie pomyślałabym, że zachwyci mnie taki nieznośnie sentymentalny, trącający o naiwność utwór. A jednak jestem pod wrażeniem książki Klementyny Hoffmanowej i szczerze polecam wszystkim ten jej pewnego rodzaju hołd dla Franciszki. Co prawda, muszę ostrzec przed specyficznym stylem i wieloma archaizmami. Ale język ten ma wiele uroku i wcale nie trudno złapać odpowiedni rytm czytania. I myślę, że sama Franciszka na uwagę zasługuje i dobrze, że pani Hoffmanowa dała jej głos.