Zawiedzie się ten, kto będzie szukał prostej, jasnej biografii - Felstiner wykorzystuje fakty z życia Paula Celna tylko po to, aby stworzyć tło dla jego niezwykłe poezji, przeniknąć do hermetycznego świata wykreowanego poetyckim obrazem. Próżno tu szukać romantycznych historii o związku z Bachmann, próżno szukać tu historii małżeńskich i drobiazgowej analizy choroby poety. To, co przynosi książka Felstinera, to pełne wrażliwości, wielowarstwowe analizy, interpretacje, próby odczytania poezji Celana a także oceny jego przekładów, niemal nieznanych w Polsce, rozważania nad metodą obraną przez Celana-tłumacza.
Owszem, to lektura dla wytrwałych i nie, nie ma żadnej gwarancji na to, że podsunięty przez autora klucz do poezji Celana okaże się lepszy niż ten wypracowany w czasie własnej lektury - ale czas poświęcony na tę monografię na pewno nie jest czasem straconym.
Pozycja obowiązkowa dla wszystkich zainteresowanych twórczością Celana lub ogólnie literatury i kultury żydowskiej. Nie jest do biografia per se, ale podróż przez lata życia Celana i interpretacja utworów oraz ich przekładów. John Felstiner intrygująco i subtelnie opisuje życie poety. Skupia się głównie na twórczości, nie na biograficznych szczegółach jego życia. Jedyne czego mi zabrakło, to rozwinięcie wątku jego relacji z Ingeborg Bachmann, która mimo wszystko była znaczącym aspektem jego życia i też jedną z najważniejszych dla niego relacji, a autorka została w książce tej ledwo wspomniana. Tak czy inaczej, polecam tę lekturę wszystkim zaintrygowanym twórczością Paula Celana.