Książki wprowadzające w świąteczną atmosferę. 7 propozycji

LubimyCzytać LubimyCzytać
17.12.2021

Grudzień to wyjątkowy miesiąc. Oprócz celebrowania świąt, przypadających pod jego koniec, wiele radości może dawać także czas oczekiwania na nie – przystrajanie choinki, kupowanie prezentów, dekorowanie domu ozdobami oraz czytanie książek opowiadających właśnie o tym wyjątkowym momencie w roku. Oto nasze propozycje lektur, które wprowadzą Was w świąteczny nastrój!

Książki wprowadzające w świąteczną atmosferę. 7 propozycji Olia Danilevich/Pexels

„Idą święta. O Bożym Narodzeniu, Mikołaju i tradycjach świątecznych na świecie”, Monika Utnik-Strugała, średnia ocen w lubimyczytać.pl: 7,9/10

Książka Moniki Utnik-Strugały z towarzyszącymi jej ilustracjami Ewy Poklewskiej-Koziełło to, można by rzec, kompendium świątecznej wiedzy dla dzieci i dorosłych. „Idą święta” jest pełne ciekawostek: czy wiecie, w którym kraju jego mieszkańcy dekorują przed świętami swoje mieszkania... miniaturowymi i oświetlonymi modelami łodzi i co można wygrać w grudniowej loterii w Hiszpanii? Dlaczego w centrach miast stawiamy choinki, ile kolęd napisano w Polsce i kto przynosi gwiazdkowe prezenty w różnych częściach świata? A jak ludzie na całym globie spędzają wigilię? W jakich krajach na ekranach rządzi „Kevin sam w domu”, a gdzie wszyscy oglądają Kaczora Donalda? No i jaka legenda związana jest z gwiazdą betlejemską (kwiatem)? Na to ostatnie pytanie odpowiemy cytatem z „Idą święta”:

Z rośliną tą [poinsecją – przyp red.] związana jest pewna legenda. Dawno temu żyła w Meksyku biedna dziewczyna. Gdy nadeszły święta, zapragnęła podarować Jezuskowi jakiś prezent, a że nie miała pieniędzy, zerwała gałązki rosnącego przy drodze nieznanego krzewu, związała je w bukiet i złożyła w kościele przy ołtarzu. Jakie było zdziwienie wiernych, gdy wkrótce zabarwiły się na czerwono. Uznano, że to cud, i zaczęto dostrzegać w poinsecji symbol Bożego Narodzenia.

Książka Moniki Utnik-Strugały z ilustracjami Ewy Poklewskiej-Koziełło uzyskała od użytkowniczek i użytkowników lubimyczytać.pl średnią ocen 7,9/10. Jak napisała o niej czytelniczka o nicku bibi:

Przepadłam w niej, jak małe dziecko, które nie może doczekać się świąt. Zachłannie wciągam zapachy igliwia, spaceruję po bożonarodzeniowych niemieckich jarmarkach, wpatruję się w maleńkie figurki w szopkach. Brakuje mi tylko odwagi, by na pasterkę pojechać na rolkach!

„Święta na świecie”, Sofie Maria Brand, średnia ocen w lubimyczytać.pl: 8,5/10

Kolejną książką pełną ciepłej, choć zimowej atmosfery jest wydana niedawno, bo w 2021 roku, publikacja „Święta na świecie” Dunki Sofie Marii Brand, z ilustracjami Rasmusa Juula. Autorka opisuje w niej tradycje świąteczne w ponad 20 krajach i miejscach na świecie (jest wśród nich i Polska). Z książki dowiemy się m.in., że w Norwegii na wigilijnym stole króluje pyszna (zdaniem wielu), ale cuchnąca (zdaniem wszystkich) potrawa, że w Meksyku nie ma choinek, są za to kaktusy, a w Australii święta co prawda obchodzi się 25 grudnia, jednak data ta przypada w tym kraju (i na tym kontynencie) w samym środku lata, gdy temperatury nierzadko przekraczają 50 stopni Celsjusza. W Grenlandii natomiast św. Mikołaj przynosi prezenty 24 grudnia, ale nie wieczorem, jak w Polsce, tylko o poranku.

Tradycyjne podarki to wypolerowane zęby morsa, rękawice z foczej skóry i zabawki. Prezenty przynosi gruby, ubrany na czerwono Mikołaj i akurat nie musi on chodzić daleko, bo mieszka w zielonej chatce z torfu na skraju miasta Uummannaq. Dawniej wszyscy Grenlandczycy mieszkali w takich chatkach blisko morza, żeby nie musieli wyruszać daleko na polowanie z kajaków. Zimą jednak konieczne mogło się okazać postawienie igloo.

W serwisie lubimyczytać.pl książka uzyskała średnią ocen 8,5/10, a użytkowniczka przyrodazksiążką zachęca to jej przeczytania, zadając następujące pytania:

Czy wy też nie możecie się doczekać świąt Bożego Narodzenia? Wspaniałych wypieków, które trzeba robić już od listopada i potem zamrażać? Czy także się niecierpliwicie, by o dziesiątej wieczorem otworzyć swoje prezenty gwiazdkowe? A może i u was temperatura przekracza plus trzydzieści stopni, a na kolację spożywacie indyka, wieprzowinę albo pieczonego pawia przystrojonego własnymi kolorowymi piórami? Nie? Oj, widocznie pomyliły mi się kraje. […] Tak naprawdę przez całą książkę na mojej twarzy widniało wielkie „Ooo”, bo nigdy o takich rzeczach nie słyszałam. Może nie jestem dzieckiem, jednak to niespotykana książka, którą bardzo wam polecam na prezent dla waszych pociech!

„Polskie obrzędy i zwyczaje doroczne”, Barbara Ogrodowska, średnia ocen w lubimyczytać.pl: 7,6/10

Po tej książkowej i świątecznej podróży dookoła świata warto skupić się na polskich zwyczajach i obrzędach, praktykowanych tradycyjnie raz w roku. Właśnie im poświęciła swoją publikację Barbara Ogrodowska, polska etnografka, specjalistka z zakresu etnografii i obrzędowości polskiej. Co ważne, książka prezentuje tradycyjne polskie święta w kolejności chronologicznej, z podziałem na pory roku, nie znajdziemy w niej więc tylko informacji o obrzędach grudniowych czy styczniowych, ale ich również w tej publikacji nie zabrakło. Zimą można się więc poświęcić czytaniu rozdziałów o obrzędach praktykowanych właśnie w tym czasie. Warto dodać, że książka zawiera reprodukcje XIX-wiecznych sztychów, obrazów, starych pocztówek, fotografii, przedstawiających obchodzenie konkretnych tradycji. Jak napisała o tej pozycji użytkowniczka Barbarzynka:

Pięknie wydana, kolorowa książka. Wiele w niej informacji na temat zamierających tradycji, gestów. To takie małe kompendium wiedzy na temat obrzędów polskich.

Barbara Ogrodowska napisała również dwie publikacje poświęcone wyłącznie świętom grudniowym: „Boże Narodzenie w tradycji polskiej” oraz „Wigilię polską”, jednak są to pozycje trudno dostępne.

Książki adwentowe dla najmłodszych

Jedną z przedświątecznych tradycji jest zaopatrzenie się w kalendarz adwentowy (lub jego samodzielne przygotowanie!). W takim kalendarzu mogą znajdować się czekoladki, kosmetyki, zadania dla dzieci do przygotowania, ale formę kalendarza adwentowego mogą też przybrać książki. Tego rodzaju publikacje mają po 24 rozdziały – na każdy z przedświątecznych dni (rzadziej po 25 rozdziałów, również na samo Boże Narodzenie). Cały pakiet tego rodzaju lektur dla najmłodszych opublikowało wydawnictwo Zakamarki. Książki „Wierzcie w Mikołaja!”, „Prezent dla Cebulki”, „Święta dzieci z dachów”, „Hurra, są Święta!”, „Kosmiczne święta”, „Grudniowy gość” oraz „Jak ratowaliśmy Wigilię” świetnie sprawdzą się jako grudniowa lektura dla najmłodszych. Nie trzeba jej przecież zaczynać wraz z początkiem miesiąca, można i tuż przed świętami.

Jedną z najbardziej znanych książek adwentowych jest „Śnieżna siostra” Mai Lunde z ilustracjami Lisy Aisato. To pozycja nazywana skandynawską odpowiedzią na „Opowieść wigilijną”, opowiadająca o 10-letnim chłopcu Julianie, zawsze z wytęsknieniem czekającym na święta. Niestety, jego rodzice są pogrążeni w żałobie po śmierci siostry Juliana i zdaje się, że zupełnie zapomnieli o tym wyjątkowym czasie w roku. Na szczęście pewnego dnia chłopiec spotyka na basenie Hedvig – dziewczynkę tak jak on uwielbiającą święta, jednak trochę dziwną... Dlaczego jest ona tak tajemnicza? Czy przyjaźń dzieci ma szansę na przetrwanie i czy dzieci spędzą Boże Narodzenie tak, jak sobie to wymarzyły?

„Śnieżna siostra” uzyskała od użytkowników lubimyczytać.pl bardzo wysoką średnią ocen – 8,9/10. Czytelniczka Motyle w głowie tak zachęca do jej przeczytania:

Jak podsycić Waszą ciekawość książką, która może być pięknym prezentem dla młodszych, dojrzalszych i starszych czytelników? No jak? Może po prostu napiszę, że ta książka jest niesamowita, czarująca, przepiękna, magiczna, zachwycająca, niezwykła, ujmująca, fascynująca, atrakcyjna, porywająca, olśniewająca, emocjonująca i po cichu będę liczyć, że znajdzie miejsce również w waszych sercach.

„Najsłynniejsze opowiadania wigilijne”, praca zbiorowa, średnia ocen w lubimyczytać.pl: 9,3/10

Pora na pozycję przede wszystkim dla dorosłych czytelników, którzy chcieliby wprowadzić się w świąteczny nastrój. W „Najsłynniejszych opowiadaniach wigilijnych” znajdują się trzy utwory wybitnych twórców, które łączy zimowa atmosfera oraz wiktoriański styl. Pierwszy z nich to „Kolęda prozą” Charlesa Dickensa. Jeśli sądzicie, że jej nie czytaliście, to zapewne się mylicie, bo opowiadanie znane jest bardziej jako „Opowieść wigilijna” i opisuje cudowną przemianę skąpca Scrooge'a, która nastąpiła w święta Bożego Narodzenia. To właśnie wtedy mężczyzna (a raczej jego duch) zrozumiał, że pieniądze wcale nie są najważniejsze:

Jest mnóstwo rzeczy, które przyniosły mi wiele dobrego, choć nie przyniosły mi żadnego zysku. Taką rzeczą są właśnie święta Bożego Narodzenia. Oczywiście, jest to czas hołdu i czci dla samego wydarzenia, ale dla mnie te święta to także miły czas dobroci, wybaczania i miłosierdzia.

Drugi z utworów, „Boże Narodzenie w rezydencji Thmpsonów” to dzieło Anthony'ego Trollope'a, angielskiego pisarza i... wieloletniego pracownika poczty, który jako pierwszy doprowadził do wprowadzenia w Wielkiej Brytanii (na wyspie Jersey) skrzynek pocztowych. Kolejne z opowiadań, „Boże Narodzenie na plebanii w Kirkby Cliffe” również napisał Trollope.

Zbiór opowiadań wiktoriańskich pisarzy w serwisie lubimyczytać.pl uzyskał bardzo wysoką średnią ocen – 9,3/10. Czytelniczka Elizabeta napisała o tej książce tak:

Spośród wielu propozycji okołoświątecznych z czystym sumieniem i zachwytem malującym się na licu polecam tę książkę. Miłośnikom literatury klasycznej Charlesa Dickensa przedstawiać nie trzeba, Anthony'ego Trollope'a również, więc pozostaje jedynie życzyć przyjemnej lektury i zagłębić się w historie, które powstały bardzo dawno temu.

„Tajemnica gwiazdkowego puddingu”, Agatha Christie, średnia ocen w lubimyczytać.pl: 6,7/10

Z kolei w świąteczno-kryminalny nastrój wprowadzi czytelników Agatha Christie. W jej „Tajemnicy gwiazdkowego puddingu” znajduje się 6 opowiadań. To tytułowe (opowiadające o poszukiwaniach cennego zaginionego rubinu) oraz: „Zagadka hiszpańskiej skrzyni” (o morderstwie... do którego dojść nie mogło), „Dwadzieścia cztery kosy” (o pewnych kulinarnych rytuałach, które okażą się kluczowe dla wyjaśnienia książkowej intrygi), „Sen” (o tym, co się dzieje, gdy koszmar zamienia się w rzeczywistość) oraz „Popychadło” (o kocie czyhającym na mysz). We wszystkich wymienionych utworach do działania rusza Herkules Poirot, za to w „Szaleństwie Greenshawa” czytelnicy i czytelniczki mogą śledzić poczynania panny Marple.

„Tajemnica gwiazdkowego puddingu” zdecydowanie nie ma tak rodzinnej czy ciepłej atmosfery jak inne opisywane w tym zestawieniu książki, ale dla wielu czytelników przedświąteczna lektura sześciu opowiadań mistrzyni kryminału zapewne będzie doskonałym wprowadzeniem do czekających ich dni spokoju i relaksu. A tym zapewne będzie towarzyszyć czytanie kolejnych książek. Inegrette napisała, że książka Christie przeznaczona jest:

Dla tych mniej lub bardziej zabieganych, dla osób, które nie przepadają za świątecznymi powieściami obyczajowymi, a jednak szukają w literaturze, małego, bo małego, gwiazdkowego akcentu. Lubię wracać do krótkiej formy, a ten zbiór przypomniał mi dlaczego, raz na jakiś czas wolę opowiadanie od liczącej tysiąc stron powieści.

„Świąteczne przepisy”, Jamie Oliver, średnia ocen w lubimyczytać.pl: 7,3/10

Jednym z najważniejszych elementów świątecznych przygotowań jest gotowanie. To piekąc pierniczki, próbując barszcz, smażąc rybę czy sprawdzając pomysł na kolejne ciasto, skutecznie wprowadzamy się w bożonarodzeniową atmosferę. Zwłaszcza jeśli w gotowaniu, smażeniu, pieczeniu wigilijnych przysmaków uczestniczą nie tylko rodzice, ale i dzieci. Jamie Oliver, będący jedną z najbardziej rozpoznawalnych kulinarnych gwiazd, napisał osobną książkę, zawierającą wyłącznie przepisy na święta. Jak zaznacza sam autor, każdy z nich został dokładnie opracowany. Po to, by, na co Oliver wyraża nadzieję, służył czytelnikom-domowym kucharzom przez całe lata:

Ponieważ to moja pierwsza i ostatnia książka z przepisami na święta, dołożyłem wszelkich starań, by była jak najlepsza. Będę zaszczycony, jeśli stanie się ona częścią Waszych bożonarodzeniowych przygotowań, oferując wsparcie i pomoc, dodając otuchy i wiodąc ku naprawdę smakowitym świętom. Mam nadzieję, że będziecie wracać do niej każdego roku.

Oliver znany jest z tego, że proponuje dania, które łatwo przygotować, nie inaczej jest z opracowanymi przez niego przepisami świątecznymi. Trzeba jednak zaznaczyć, że skoro autor pochodzi a Anglii, to i niektóre z receptur nie są typowe dla kuchni polskiej. Może warto spróbować przygotować w tym roku pieczoną dynię faszerowaną aromatycznym ryżem z żurawiną czy bombę banoffee z ciastem migdałowym i lodami waniliowymi?

A które książki najlepiej sprawdzają się jako przedświąteczna lektura w Waszym przypadku? Macie takie utwory, po które sięgacie każdego roku? A może tym razem planujecie przeczytać którąś z wyżej wymienionych pozycji (lub jakąkolwiek inną) po raz pierwszy? Czekamy na Wasze komentarze!

[as]


komentarze [3]

Sortuj:
więcej
Niezalogowany
Aby napisać wiadomość zaloguj się
Allie  - awatar
Allie 22.12.2021 22:09
Czytelniczka

W tym roku chciałam na święta przeczytać  Śnieżna siostra, ale niestety wygląda na to, że wielu korzystających z pobliskich bibliotek wpadło na ten sam pomysł, więc trzeba zmienić plany.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
 Śnieżna siostra
FioletowaRóża  - awatar
FioletowaRóża 18.12.2021 11:10
Czytelniczka

Co roku wracam do "Opowieści wigilijnej" Dickensa. Jeśli nie czytam, to oglądam:) 

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post
LubimyCzytać  - awatar
LubimyCzytać 17.12.2021 17:01
Administrator

Zapraszamy do dyskusji.

Czytelnicy oznaczyli ten post jako spam Zobacz ten post