Szpieg, który zapisał się w historii kultury

Kultowa, bijąca rekordy popularności i łącząca całe pokolenia fanów. Trzeba przyznać, że seria filmów o brytyjskim agencie jest jedną z najpopularniejszych w historii kina. Widzowie poznali Jamesa Bonda, bohatera cyklu powieści Iana Fleminga, w 1962 roku w filmie szpiegowskim „Doktor No” – agent 007 miał wówczas twarz legendarnego Seana Connery’ego. Później w brytyjskiego bohatera wcielał się jeszcze George Lazenby, Roger Moore, Timothy Dalton, Pierce Brosnan, a ostatnio Daniel Craig, który żegna się z rolą. „Nie czas umierać”, tytuł najnowszego filmu o Bondzie, jest jednak symboliczny. Bo mówimy tutaj o bohaterze właściwie nieśmiertelnym, który od całych dekad żyje w bardzo różnych interpretacjach i niezapomnianych misjach. „Goldfinger”, „Pozdrowienia z Rosji”, „Operacja Piorun” – oto tytuły tylko kilku powieści z listy bestsellerowych hitów. I to nie prawda, że „Żyje się tylko dwa razy”. Bo James Bond pozostaje symbolem wieczności.

Agent, romantyk, brutal i dżentelmen – niejednoznaczny bohater

Niepozbawiony charyzmy, bywa, że szarmancki, chętny do walki, silny, wykazujący przy tym słabość zarówno do kobiet, jak i dobrze wstrząśniętego, ale bynajmniej nie zmieszanego martini. James Bond zyskał wiele twarzy, w zależności od czasów, miejsca, a także oczywiście aktora, który odwzorował postać wykreowaną przez Fleminga. Co ciekawe, brytyjski powieściopisarz postać agenta stworzył w lutym 1952 roku, podczas wakacji w swej jamajskiej posiadłości zwanej Goldeneye. Nazwisko specjalisty wywiadu zapożyczył z kolei od amerykańskiego ornitologa Jamesa Bonda. Fleming szukał godności prostej, żeby nie powiedzieć nudnej. Tymczasem do nazwiska udało mu się przypisać jedną z najbardziej interesujących biografii w światowej popkulturze. Bond to agent, który potrafi być romantykiem, a jednocześnie brutalem. Dżentelmenem, cynikiem, bohaterem pozytywnym, choć niejednoznacznym. W końcu swoich likwiduje z lekkością i wyrachowaniem. Zmieniają się czasy, zmieniają się jednak sposoby walki.

„Nie czas umierać”, czyli nowe rozdanie w opowieści o Bondzie

Choć rodowód jest prawdziwie literacki, to jednak James Bond najbardziej znany jest z serii filmów. Do tej pory powstało 25 oficjalnych produkcji, z czego ostatnią z nich jest opowieść o sugestywnym tytule „Nie czas umierać”. Daniel Craig, który w postać agenta wciela się od premiery filmu „Casino Royale”, stworzył bardzo nieoczywisty portret bohatera. Romantyk z bliznami na ciele, ale przede wszystkim duszy. Nieco wypalony i zrezygnowany, ciągle poszukujący swojego miejsca w świecie, wewnętrznego spokoju. Jaki jest naprawdę? W kinowej superprodukcji zapisano prowokujące pytania i bardzo odważne rozwiązania fabularne. Jednym z nich jest to, że Bond stracił swoją licencję, a numer 007 otrzymała tym razem kobieta. Czy to zmiana trwała, a może jednak symboliczna? Twórcy deklarują, że to tylko numer, za którym stoi jednak nieprawdopodobna historia.

Miłość, zaufanie, zemsta, a więc emocje w historii agenta

Motywowany wzniosłymi ideami, ale również uczuciowymi przemyśleniami. Chęcią zemsty, oddaniem sprawiedliwości, zaspokojeniem własnego ego i bezpieczeństwem kraju. James Bond to ikona, która pozostaje bardzo plastyczna w kontekście fabularnych eksperymentów. Zarówno w kontekście książek – „Tylko dla twoich oczu”, „Ośmiorniczki” czy „Moonrakera”, jak również filmów. Bardzo interesująca jest w tym kontekście saga z Danielem Craigiem, bo to właśnie w opowieści o tym Bondzie widać zmianę filozofii i wyznawanych wartości. Agent 007 musiał przejść zaskakującą drogę, jednak wydaje się, że najważniejsza była dla niego zawsze miłość. Wydawać się to może zaskakujące, wszak mówimy tutaj tak naprawdę o wyrachowanym szpiegu z licencją na zabijanie, a jednak – Bond to postać, którą wzmacnia aura swoiście pojętego romantyzmu. „Nie czas umierać” świadczy o tym chyba najlepiej.

Agent 007 – dziedzictwo Fleminga, przeszłość i przyszłość Bonda

W co tak naprawdę wierzy James Bond? Jakim jest bohaterem? Czym może zaryzykować? Jak broni swoich racji? Ian Fleming wykreował herosa, który pomimo upływu lat znajduje się w ścisłym centrum panteonu współczesnych gwiazd popkultury. Diabelsko interesująca jest też jego biografia. Jak dowiadujemy się z książki „Żyje się tylko dwa razy” i filmu „Skyfall” rodzicami Bonda byli Szkot Andrew Bond i Szwajcarka Monique Delacroix. Zresztą, rodzinne koligacje, powiązania, więzy krwi stanowią ważną część legendy Bonda, o czym przekonują twórcy filmu „Nie czas umierać”.

Dziedzictwo Fleminga, ślady jego twórczości, charakter pisma – styl, wydźwięk – jest zresztą trwałą częścią adaptacji, choć każdy z reżyserów i scenarzystów, a także odtwórcy tytułowych ról, dodają własny pierwiastek. Przeszłość żyje w tekstach kultury, ale obecna jest też w nowoczesnych i aktualnych wariantach. A trzeba też nadmienić, że James Bond pojawiał się również w innych dziełach, choćby komiksach. Warto tutaj przywołać amerykańską serię komiksową Warrena Ellisa i Benjamina Percy’ego, do której rysunki stworzyli Jason Masters i Ralph Lobosco. Intencją autorów opowieści graficznej było przede wszystkim nawiązanie do literackiego wizerunku Bonda jako bezkompromisowego, zabójczo skutecznego, nieco zgorzkniałego i cynicznego szpiega.

James Bond – bohater o wielu twarzach

Polityczne szarady, widowiskowe sekwencje walk, swoista elegancja i misje, czyli droga, którą musi przemierzyć bohater. W historii agenta 007 odnajdujemy złote zasady literatury szpiegowskiej, ale też duch romantyzmu, zwłaszcza w kontekście kina – wszakże mówimy tutaj o postaci odsłaniającej swoje tragiczne oblicze. Co stanowi fenomen popularności Jamesa Bonda? Gatunkowe wzory, ugruntowana tradycja, unikalny urok, wysokoprocentowa akcja – można się zastanawiać i wyliczać. Nie wiadomo, jaka będzie przyszłość bohatera – ani kiedy pojawi się nowy film, ani też kto przeobrazi się w postać wykreowaną przed laty przez Fleminga. Nieznana jest płeć, tożsamość, religia czy orientacja. Ale pewne jest to, że legenda będzie żyć. Bo nie czas umierać. A James Bond to bohater o bardzo wielu twarzach, które warto odkrywać.