Czy nie jest przypadkiem, że wielkie technologiczne firmy noszą męski wizerunek? Twarz sukcesu to najczęściej twarz mężczyzny – to oni prezentują publiczności najnowsze produkty i rozwiązania, stojąc na scenie z mikrofonem i zaliczając relacjonowane później w mediach wystąpienia. Jeszcze przed erą dotcomów (czyli firm, które prowadzą działalność w internecie) Steve Jobs podczas show w hali Flint Center w Cupertino oznajmił światu rozpoczęcie sprzedaży komputerów Macintosh (1984 rok), mogliśmy też zobaczyć Billa Gatesa pląsającego w rytm muzyki Rolling Stonesów przy okazji startu systemu Windows 95. Jednak również z sukcesami XXI-wiecznych firm new-tech najczęściej są utożsamiani mężczyźni. W końcu Facebook to dzieło Marka Zuckerberga (historię powstania serwisu szerokiej publiczności ukazał nagrodzony trzema Oscarami film „The Social Network”), a z Google kojarzeni są przede wszystkim Larry Page i Sergey Brin. Czy wśród najważniejszych stanowisk w Dolinie Krzemowej nie ma miejsca dla kobiet? 

Z odpowiedzią na to pytanie przychodzi Emily Chang, prowadząca programy Bloomberg Technology i Bloomberg Studio 1.0, wcześniej korespondentka stacji telewizyjnej CNN. W „Brotopii” Chang ukazuje problemy, z jakimi borykają się kobiety pracujące w branży nowych technologii. Na blisko 300 stronach opowiada o panującej w branży kulturze bro, czyli pracowników-kumpli, wspólnie wychodzących na piwo, a niekiedy pijących po prostu w pracy, kodujących po nocach i niestroniących od zabaw rodem z nominowanego do Oscara „Wilka z Wall Street”. A przecież film Martina Scorcese oparty jest na prawdziwej historii maklera Jordana Belforta. Autorka dobitnie przypomina, że w kulturze dominacji władzy i pieniądza kobiety często spychane są na dalszy plan. 

Trzy kobiety Google

Emily Chang, pisząc o pracy w Dolinie Krzemowej, opowiada historię kobiet, które mimo trudności i atmosfery promującej młodych mężczyzn odniosły wielki sukces. To prezeski i wiceprezeski firm oraz dyrektorki najważniejszych działów, a ich nazwiska co roku można znaleźć na publikowanej przez magazyn „Fortune” liście najbardziej wpływowych kobiet świata. Są wśród nich także matki, które dla kariery zawodowej nie porzuciły życia prywatnego. Warto przyjrzeć się bliżej choćby trzem postaciom, bez których Google, największa wyszukiwarka świata, mająca swoją siedzibę w Mountain View, nie byłaby dziś tak potężna. Chang określa je „garstką kobiecych supergwiazd świata technologii”. Kogo tam znajdziemy?

Przede wszystkim Sheryl Sandberg, która na wspomnianej wyżej liście „Fortune” w tym roku zajęła szóste miejsce. Od 2008 roku jest szefową operacyjną (COO) portalu Facebook, do którego przeszła po latach pracy w Google, jeszcze wcześniej pracując w Departamencie Skarbu Stanów Zjednoczonych w charakterze szefowej personelu. Jej wpływ na postrzeganie kobiet w branży IT jest niebagatelny. To Sandberg napisała książkę „Włącz się do gry”, w której pokazuje, jak efektywnie połączyć role bizneswoman, żony i matki. To także ona wygłosiła podczas jednego z TedTalks płomienną mowę, w której zastanawia się nad tym, dlaczego na stanowiskach kierowniczych w Dolinie Krzemowej jest więcej mężczyzn niż kobiet. Daje też trzy rady mające pomóc kobietom w osiąganiu szczytów możliwości w swoich zawodach. 

Nie zabrakło również miejsca dla Susan Wojcicki, kobiety, bez której najprawdopodobniej w ogóle nie byłoby Google'a. W końcu to ona wynajęła Page'owi i Brinowi przydomowy garaż, w którym powstał kod wyszukiwarki i jej najważniejszy element – osławiony Page Rank. Wojcicki działała wraz z głównymi założycielami Google'a od początku, będąc kolejno szefową marketingu, wiceprezeską przedsiębiorstwa, a dziś – prezeską spółki YouTube (przejętej w 2006 roku przez Google, którego to przejęcia Wojcicki była orędowniczką). To ona odpowiada za wprowadzenie popularnych Google Doodle, wprowadzała też do realizacji nowe usługi, w tym Google Images i Google Books. Po godzinach pracy spełnia się jako matka pięciorga dzieci, która zawsze jest w domu o 18.00, by wspólnie z rodziną zjeść kolację. Podczas Światowego Forum Ekonomicznego w Davos Wojcicki przywiązywała wagę nie tylko do kolejnych prelekcji i spotkań, lecz także do konieczności karmienia piersią najmłodszego dziecka.

Trzecią z kobiecego googlowskiego triumwiratu jest Marissa Mayer, była dyrektorka generalna w Yahoo!, a przed 2012 rokiem między innymi wiceprezeska do spraw lokalizacji i usług lokalizacyjnych wyszukiwarki Google. W gigancie z Mountain View zatrudniono ją jako jedną z pierwszych dwudziestu pracowników i jako pierwszą kobietę inżynier. Odchodząc z Google'a do Yahoo!, była w 6. miesiącu ciąży, co nie przeszkodziło jej snuć planów na powrót Yahoo! do pierwszej ligi internetu (wbrew krytycznym nagłówkom prasowym). Do końca 2013 roku udało jej się osiągnąć rekordowy poziom akcji firmy, wynoszący 40 dolarów za sztukę, a ona sama w wieku 37 lat została najmłodszym dyrektorem generalnym odnotowanym na liście Fortune 500. Ostatecznie Yahoo! zostało sprzedane marce Verizon w 2016 roku. Jak podkreśla sama Mayer, w ciągu swojej pracy udało jej się potroić cenę akcji firmy, zbudować mobilny biznes reklamowy o wartości 1,5 mld dolarów oraz przekształcić strukturę zatrudnienia w Yahoo! Prywatnie jest mamą chłopca i dwóch bliźniaczek.

Wymienione wyżej ekspertki, dyrektorki i szefowe odniosły sukces mimo niesprzyjającej kobietom kultury pracy – a za taką można uznać choćby zwyczaj zawierania umów biznesowych w klubach ze striptizem. Sandberg, Wojcicki i Mayer stały się ikonami walki o równouprawnienie w Dolinie Krzemowej. Miejscu, które jak żadne inne powinno być postępowe i nowoczesne, a – jak dowodzi Chang – okazuje się hołdować ideałom sprzed ponad pół wieku. Bez żadnej naukowej przyczyny.

Artykuł na podstawie książki „Brotopia” Emily Chang