Sztuczna inteligencja (AI) to jedno z tych dociekań nauki i techniki, którego praktyczna emanacja wprost przekłada się na jakość naszego życie, coraz bardziej nas oplata i uzależnia. „To żyje! Sztuczna inteligencja” profesora AI Toby’ego Walsha jest świetnym przewodnikiem po nadziejach i zagrożeniach związanych z technologiami cyfrowymi. Dawno nie czytałem tak wciągająco napisanej książki popularnej na trudne w sumie tematy, w dodatku podanych bez cienia slangu akademickiego i z świetnie dydaktycznie rozłożonymi akcentami. Bilans cywilizacyjnych zmian, pytania o umysł i świadomość, sfery dominacji AI – to sedno dociekań autora.

Książka klarownie podzielona jest na trzy części. W pierwszej dowiadujemy się o historii formowania się podstaw AI, w drugiej krótko poznajemy aktualny stan jej rozwoju, w trzeciej dostajemy kilka możliwych prognoz i kierunków ewolucji w przyszłości. Ponieważ Walsh zaangażowany jest w badania nad społecznym wymiarem AI, to sporo miejsca poświęcił na ciekawe dywagacje socjologicznych konsekwencji interakcji człowieka z światem cyfrowym. Przytacza garść świetnych przykładów na poparcie stawianych tez. Pokazuje zarówno zdumiewające osiągnięcia AI, jak i jej wielkie wpadki, niespełnione oczekiwania.

Zupełny laik, który chciałby poznać istotę testu Turinga, ograniczenia obliczalności czy główne gałęzie AI – będzie zachwycony. Jaśniej chyba nie można! Walsh omawiając przykłady systemów uczących się uświadamia nam, że właściwie niemal ‘od zera’ AI może opanować bardzo zaawansowane umiejętności – analizę gier, tłumaczenie tekstu czy rozpoznawanie mowy. Jej zdumiewające osiągnięcia sugerują wręcz, że może już dysponować twórczymi możliwościami w sferach kultury zarezerwowanych dotychczas dla człowieka. Coraz trudniej przychodzi nam utwierdzać się w przekonaniu, że ‘umysł’ może być domeną wyłącznie wyewoluowanych biologicznie mózgów. Systemy uczące się, dzięki ogromnej bazie wiedzy i szybkości obliczeniowej, symulują złożone zjawiska. Ostatnio (w 2016 roku) AI udało się zdać test Turinga. Przytoczone przykłady rozmów człowieka z AI dają próbkę możliwości komputerów XXI wieku, które muszą zdumiewać.

Autor jest umiarkowanym optymistą co do przyszłości i własne rozważania puentuj stwierdzeniem, że AI jest nadzieją i jednocześnie zagrożeniem. Przykłady, które przytacza dla poparcia tych tez, przekonały mnie jasnością i bezstronnością. Najważniejsze, to wiedzieć czego oczekujemy i starać się minimalizować negatywne konsekwencje przemian społecznych, które AI aktywuje. Walsh pokazuje, że przed nami sporo pracy w sferze społecznej, psychologicznej czy prawnej. Sam techniczny postęp w pracach nad pojazdami bez kierowców stawia liczne formalne wymagania natury moralnej, zaś autonomiczne systemy wojskowe to przykład szarej strefy wymagającej kontroli.

Dużo uwagi profesor poświęcił na przedyskutowanie zmian w zawodach, które bądź się pojawią, bądź znikną w wyniku rozwoju AI. Część argumentacji w tym temacie jest spekulatywna, ale nadchodzące zmiany naszego stylu życia to fakt - nieuchronność wielopoziomowych rewolucji od biotechnologii po interaktywne rozrywki świata wirtualnego odcisną nieusuwalne piętno na naszym gatunku.
Ogromną zaletą książki jest jej aktualność. Sporo przykładów rozwiązań informatycznych, ustaleń potentatów rynku AI, ma wprost przełożenie na naszą codzienność. Dużo wysiłku Walsh włożył w krytykę wizji przyszłości z ‘osobliwością’ (promowaną przez Kurzweila), czyli wieszczonym przez niektórych nagłym przyspieszeniem możliwości AI, przejęciem kontroli nad systemami informatycznymi i marginalizacją (albo likwidacją) Homo sapiens. Takie katastroficzne wizje, według autora, są raczej mało prawdopodobne w porównaniu z innymi zagrożeniami dla cywilizacji (klimatycznymi, epidemiologicznymi, itd.).

Podsumowując. Świetna książka dla każdego. To po prostu trzeba przeczytać, nim świat bitów nam umknie, albo stanie się zupełnie niezrozumiały w swej nieprzewidywalności.

Sztuczna inteligencja (AI) to jedno z tych dociekań nauki i techniki, którego praktyczna emanacja wprost przekłada się na jakość naszego życie, coraz bardziej nas oplata i uzależnia. „To żyje! Sztuczna inteligencja” profesora AI Toby’ego Walsha jest świetnym przewodnikiem po nadziejach i zagrożeniach związanych z technologiami cyfrowymi. Dawno nie czytałem tak wciągająco...