Notatnik myśli z oczywistych względów nie jest tak lekko napisany jak "Dziełka moralne" ale to równie potężna rzecz. Lektura upewniająca, że Leopardi był myślicielem tego samego formatu co sto razy bardziej popularny Schopenhauer (który z zachwytem wyraził się o pismach Włocha w II tomie swego opus magnum). Intryguje fakt, że ani Schopenhauer ani wielu innych tytanów tamtych czasów nie poznało "Zibaldone", bo notatnik po śmierci autora przez ponad 50 lat tkwił w ukryciu, by uchronić go przed zagładą ze strony wysłanników Państwa Kościelnego.

A to przecież nie dzieło anty-religijne, i nie tylko zbiór jedno-akapitowych mądrości na różnorakie tematy, przede wszystkim mamy tutaj do czynienia z oryginalną koncepcją filozoficzną, według której dwoma wszechwładnymi, wewnętrznymi żyroskopami życia jednostek są "iluzje" oraz "miłość własna" (ujmuję w cudzysłów, bo terminy te w myśli Leopardiego są fundamentalnymi konceptami, którymi nadał swoje wyjaśnienia). Jest na tych 450 stronach znacznie więcej, momentami owszem - nużących fragmentów, momentami zabawnych rzeczy jak np. wyjaśnienie dlaczego kobiety od grzecznych mężczyzn wolą łajdaków, wyjaśnienie dlaczego warto żywić iluzje, m.in na własny temat ("Kto uważa, że w świecie jest miernotą, będzie miernotą i za miernotę będą go mieć inni"), i wiele innych.

Chociaż nie mam dowodów poza intuicją, stawiam dolary przeciw orzechom za twierdzeniem, że z "Zibaldone" musiało czerpać kilku największych pisarzy XX w., może Emil Cioran. Jeśli więc ktoś ceni nielekką, mądrą lekturę i jednocześnie ma np. ponure nastroje, mizantropiczny kisiel we łbie, lub po prostu myśli suicydalne, to takiemu ancymonowi zamiast targnąć się na swoje życie, polecałbym targnąć się na lekturę "Zibaldone", bo jeśli potrafi czytać ze zrozumieniem znajdzie tam odpowiedzi. Oto jedna z wielu:
"Należy żyć nierozważnie, na chybił trafił, zdając się na los szczęścia".

Notatnik myśli z oczywistych względów nie jest tak lekko napisany jak "Dziełka moralne" ale to równie potężna rzecz. Lektura upewniająca, że Leopardi był myślicielem tego samego formatu co sto razy bardziej popularny Schopenhauer (który z zachwytem wyraził się o pismach Włocha w II tomie swego opus magnum). Intryguje fakt, że ani Schopenhauer ani wielu innych tytanów...