Historia nie jest mi obca, a z racji kończonych studiów stała się bliższa niż kiedykolwiek. Z pozycjami wywodzącymi się z tego nurtu, zawsze miałem jeden, solidnych rozmiarów problem. Co by nie mówić o zgłębieniu tematu, ilości przypisów czy adnotacji, ich lwia część była niewyobrażalnie nudna. I zawsze mnie to zastanawiało, jak to jest możliwe, że przeszłość ma w sobie tak wiele fascynujących rzeczy, a mi trafiają się same ciężkostrawne padliny?

Być może, gdybym miał do czynienia z autorami pokroju Thorwalda nie byłoby tego problemu. Do jego „Dawnej medycyny” podchodziłem z ostrożnością. Bardziej wycofany niż zdecydowany. Szybko jednak przekonałem się, że jego styl, gracja i swoboda bardzo przypominają jednego z moich ulubionych prowadzących. Przedmiot zwał się Starożytny Bliski Wschód, a ja nie miałem o nim pojęcia. Był trudny, niewdzięczny, a mimo to wciągał po same uszy.

Po tym poznaje się najlepszych. Z niekoniecznie najbardziej przychylnej materii, potrafią stworzyć coś wyjątkowego, co porywa w daleką podróż. Żadne wyboje ani niedogodności nie są straszne. One odchodzą na dalszy plan, atrakcje przejmują dowodzenie. I podobnie jak na tych zajęciach, tak jest podczas tej lektury. Nie straszą i nie przygniatają osobistości pokroju Szarkaliszariego czy Aszurbanipala bądź Echnatona.

Wręcz przeciwnie, bo medycyna sprzed wieków przyciąga i rozbudza zainteresowanie tematem. Rodowód chorób okazuje się mieć o wiele dłuższy staż niż można by się tego spodziewać. Sztuka leczenia mająca swe korzenie rzekomo w Grecji, okazuje się daleka od prawdy. Egipt, Babilonia, Indie, Chiny, Meksyk, Peru. Każda z tych nacji ma swoje sposoby, odkryte częściowo i w całości tajemnice, a przede wszystkim medyczne zaplecze, jakie się filozofom nie śniło.

No bo któż proszę państwa mógłby powiedzieć, że już setki lat temu w Peru dochodziło do trepanacji czaszki i to w wielkim procencie udanych? Albo do amputacji kończyn czy operacji zaćmy. Brzmi to wszystko jak science fiction, ale okazuje się jak najbardziej możliwe. Narzędzia trochę inne, sposoby chwilami oryginalne, ale cóż z tego, skoro odnosiło to pozytywny skutek. I to nawet mimo wielu szkodliwych zabobonów z demonami w tle.

Bez wątpienia, to lektura, która zadziwi nie raz. Nie dość, że bardzo wdzięcznie nakreśli charakter osad sprzed wieków, to jeszcze w interesujący i angażujący sposób odkrywa apteczne sekrety i lekarskie zaplecze. To powrót do przeszłości i wycieczka z dociekliwym przewodnikiem w jednym. Właśnie tak powinna wyglądać historia, nakreślona rzetelnie, ale z pasją. Tętniąca entuzjazmem i energią, która sprawia, że pierwotny zrzut przytłaczających faktów przeistacza się w wehikuł czasu, którym przejażdżki odmówić sobie nie sposób.

Patryk Rzemyszkiewicz