Książka przedstawiająca bliskich współpracowników Stalina, począwszy od lat 20., gdy zdobywał władzę, aż do lat 50., czasu po śmierci dyktatora. Tak naprawdę to kronika czasu rządów Stalina, bo o nim samym dowiadujemy się bardzo dużo. Napisana lekko i potoczyście, ale autorka zbytnio polega na wspomnieniach dzieci prominentów, poza tym za dużo tam ploteczek, niemniej czytało mi się dobrze.

Książka opisująca kariery polityczne najbliższych współpracowników Stalina: Mołotowa, Woroszyłowa, Berii, Malenkowa, Mikojana, Chruszczowa i paru innych. Zawdzięczali mu w zasadzie wszystko, a odwdzięczali się psią lojalnością. Zresztą nie mieli wyjścia, każda niesubordynacja groziła śmiercią. Ale tak naprawdę dostaliśmy kolejną biografię Stalina u władzy, nie lepszą i nie gorszą od innych. Prawdę mówiąc, jeśli chodzi o opis szczytów władzy w tym okresie, wolę książki Simona Montefiore czy Khlevniuka. Niemniej i tutaj znalazło się parę ciekawostek

I tak, Stalin na początku lat 30 sądził, iż wielki głód, który pochłonął miliony ofiar, a który powstał w wyniku przymusowej kolektywizacji, jest „skutkiem działań przenikających przez granicę polskich szpiegów”. Jak to paranoja przywódcy prowadzi do katastrofy w kraju...

Jest tam parę smakowitych portretów współpracowników tyrana, oto Andriej Andriejew, członek Politbiura, w 1937r.,w czasie Wielkiego Terroru jeździł pociągiem po kraju i skazywał na śmierć lokalnych przywódców partyjnych a „w drodze chętnie słuchał Beethovena”. Materiał na powieść o banalności zła...

Albo Mołotow, najbliższy towarzysz Stalina, który pod koniec życia tyrana popadł w niełaskę. Stalin kazał mu aresztować żonę, którą zesłano na kilka lat do Kazachstanu. Natychmiast po śmierci satrapy Beria sprowadził ją do Moskwy, oczyścił z wszystkich zarzutów i „Mołotowowie znów żyli razem, tak samo ponoć sobie oddani, jak byli, zanim Stalin ich rozdzielił.”. Jakby nic się nie stało... Zaś Mołotow do końca życia nie dał złego słowa powiedzieć o Stalinie, twierdził, że był on wielkim i niezastąpionym przywódcą, który „przeprowadził industrializację, utrzymał jedność w partii, wygrał II wojnę światową i uczynił Związek Radziecki potęgą”. Znów, trzeba by dobrego pióra aby opisać życie i charakter tego człowieka.

Sporo dowiadujemy się o dzieciach ówczesnych przywódców – delfinach, świetnie wykształconych, tworzących związki małżeńskie się we własnym kręgu, to prawdziwa komunistyczna arystokracja. Zresztą w Rosji teraz też tak jest, dzieci władców i oligarchów tworzą odrębną kastę i wiążą się między sobą. Historia się powtarza...

Muszę powiedzieć, że rzecz jest dosyć powierzchowna i monotonna, poza tym autorka moim zdaniem zbytnio zawierza wspomnieniom dzieci ówczesnych przywódców, które siłą rzeczy są mocno stronnicze, bo przedstawiają ojców w jak najlepszym świetle. Wiadomo, że wspomnienia to mocno wątpliwe źródło historyczne.

Poza tym mamy zbytnie wikłanie się w szczegółach, autorka np. nie wyjaśnia dlaczego Stalin w 1949 zrobił ostatnią czystkę na szczycie: zamordował Kuzniecowa i Woskriesienskiego, a nie mógł się pozbyć Mołotowa i Mikojana, chociaż bardzo chciał. Mamy więc pilne odtworzenie szczegółów, oparte głównie na wspomnieniach, sporo personalnych ploteczek, ale brak syntezy niestety. Niemniej czyta się to dosyć dobrze.

Książka przedstawiająca bliskich współpracowników Stalina, począwszy od lat 20., gdy zdobywał władzę, aż do lat 50., czasu po śmierci dyktatora. Tak naprawdę to kronika czasu rządów Stalina, bo o nim samym dowiadujemy się bardzo dużo. Napisana lekko i potoczyście, ale autorka zbytnio polega na wspomnieniach dzieci prominentów, poza tym za dużo tam ploteczek, niemniej...