Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Wojewódzki Park kultury i wypoczynku w Chorzowie obecnie znany jako Park Śląski /Park - Janusz Szablicki/ http://alicyawkrainieslow2.blogspot.com/2014/01/wojewodzki-park-kultury-i-wypoczynku-w.html Haaaaańńńńńbaaaaaa!!! Nikt jeszcze nie umiejscowił akcji swojego dzieła w WPKiW w Chorzowie (Park Śląski). Ratować honor obiektu postanowił – niestety – Janusz Szablicki i w walce o jego godność napisał powieść sci-fi o zaskakującym tytule Park. Uczynione przez pisarza dziełko jest praktycznie niedostępne. Zdobycie go graniczyło z cudem. Tym bardziej wiele obiecywałam sobie po tej powieści: „niedoceniona” - myślałam. Pierwszy kubeł zimnej wody – okładka. I to nie tylko ze względów estetycznych. Wydawnictwo bowiem, co tutaj dużo mówić, odwaliło taką chałę, że woła to o pomstę do nieba. Przynajmniej tyle, że w tym wypadku można oceniać książkę po okładce i nie będzie to dla treści krzywdzące. Może był to nawet zamierzony akt miłosierdzia wobec potencjalnego czytelnika? Na niebieskim tle widnieje nieudolne połączenie Parku (!) Jurajskiego z wygenerowanymi komputerowo – najwyraźniej przez przedszkolaka - obcymi. Poza tym ktoś miał wyraźny problem z wypośrodkowaniem poczynionych głów dinozaurów i obcych, przez co dyndają oni ucięci na dole okładki. Efekt wprost piorunujący. Z tyłu wcale nie jest lepiej, cytuję: „…tego, iż prawdopodobnie są to efekty związane z wizytą gości z Kosmosu bądź z jakiejś innej Czasoprzestrzeni, dowiadujemy się – jak przystało na szanującą się opowieść – dopiero na samym końcu”. No dzięki panu, proszę pana jednak nie na końcu. Poza tym „ufoki” z przodu też zdradziły co nieco! Akcja tej mikropowieści zaczyna się niewinnie: rozpadem związku. Bohater – którego imienia nie dane jest nam poznać - pragnie odetchnąć z powodu niemiłych przeżyć i wybiera się na spacer po Parku. Nie wiadomo dlaczego, ale wraz z grupą przebywających tam osób, zostaje odcięty od świata polem siłowym. Bohaterowie nie mogą wyjść poza granice obiektu, wszystkie zegarki zatrzymały się na tej samej godzinie i na dokładkę nie ma prądu, więc nie ma co liczyć na ciepłe posiłki. Przemieszczają się więc bezradnie z kąta w kąt, tocząc jałowe dyskusje i wcinając słodycze. Od czasu do czasu ktoś trafia w niezidentyfikowany wir czasowy. W pewnym momencie wszystko się kończy i nasz bohater, właściwie nie rozmawiając ani nie żegnając się z nikim, wraca do domu. Od tak po prostu i kropka. Na zakończenie widać zabrakło pomysłu. Akcja opowieści rozgrywa się w 2007 roku. Nic dziwnego, że stara Elka jeszcze jeździ, a Brasiliana nieźle funkcjonuje. Postacie wykreowane przez pisarza odwiedzają także inne parkowe atrakcje, które możemy zobaczyć także dzisiaj: ZOO i jego Dinozaury, Planetarium, Zieloną Dolinę, Kamienny Kasztel itd. Chciałabym by parkowe tło powieści było jej najważniejszym, dopieszczonym elementem, wtedy wybaczyłabym resztę, niestety tak się nie stało. Bohaterowie są nijacy, właściwie nie mają niczego sensownego do zrobienia ani powiedzenia. To statyści robiący sztuczny tłok – także słowny. Autor ambitnie chciał pokazać, że w sytuacji ekstremalnej do głosu dochodzi instynkt samozachowawczy i przestajemy być cywilizowanymi istotami, a ludzka natura szybko daje o sobie znać również w kwestii przepychanek o władzę. Zrobił to jednak nieudolnie i na skróty, czyli wcale. Właściwie nic się nie dzieje w całej książce, główny bohater tylko się snuje. Akcja została pozbawiona charakterystycznego dla takich sytuacji dramatyzmu. Nikt nie wie co się dzieje, ale w powietrzu w ogóle nie czuć adrenaliny. Zachowanie bohaterów jest niewiarygodne, w wyniku czego, w ogóle się do nich nie przywiązujemy. Przyznam szczerze, że czytając marzyłam, by wreszcie ktoś zginął. Na początku nie wiedziałam czy autor po prostu pisze, czy próbuje wysłać chomika w kosmos w rakiecie z zapałek…. Można mu wiele zarzucić, ale na pewno nie minimalizm: w każdym zdaniu jest tyle zbędnych słów, że całkowicie zacierają się ich znaczenia. Doszedł więc do perfekcji w komplikowaniu treści poprzez nadużywanie słów, a co za tym idzie rozdmuchiwaniu w nieskończoność zdań pozbawionych sensu i treści. Treści, której nota bene w tej powieści jest jak na lekarstwo. A oto próbka możliwości Szablickiego: „Impresja owa była tak sugestywna, że w pewnym momencie ogarnęło mnie wprost niemożliwe do okiełznania pragnienie bezzwłocznego wzięcia kąpieli.” ;„No, ale może to właśnie dzieci, istoty nie do końca ujarzmione autorytarnym utrwalaniem w nich tego, co może istnieć, a co absolutnie nie powinno mieć miejsca, są siłą rzeczy bardziej otwarte na zjawiska niemieszczące się w ramach normalnego repertuaru prezentowanego nam przez siermiężną codzienność, niezgodnie z obowiązującymi w danym momencie paradygmatami?”. I jak wrażenia? Poza stosowaniem tej karkołomnej ekwilibrystyki słownej, Szablicki próbuje jeszcze pożenić różne stylizacje językowe: retro (używając przestarzałych słów np. marszruta, łacno, rozgwar, li, zakałapućkać) ze współczesnym językiem wypełnionym terminami naukowymi – w efekcie powstaje bełkot. Używa także zdrobnień w najmniej odpowiednich, dziwacznych, miejscach, np.: „Słowo daję, jak się ten facio natychmiast nie zamknie, to mu chyba wreszcie przypieprzę kamyczkiem” – rozbrajające, nieprawdaż? Oprócz męczącego stylu, mamy jeszcze do czynienia z licznymi błędami. Pisarz stworzył nawet własne zasady interpunkcji. Jest także bezkonkurencyjnym (po politykach oczywiście) mistrzem pleonazmów np. cykliczność jest dla niego regularna (rzeczywiście odkrycie). Miał się chyba za erudytę, ale ze śmiesznymi błędami, niestrawnym stylem i swoją żonglerką słowną wyszedł tylko na cyrkowego klauna… Najbardziej dziwi mnie jedno: korektorka się pod tym podpisała. Na zakończenie zafundowano nam jeszcze dodatkową próbkę twórczości pisarza w postaci opowiadania Test. Niczym specjalnym się ono nie wyróżnia, a jego styl i język nie różni się od tych użytych w powieści. Właściwie więc nie ma czego komentować. Najlepszym podsumowaniem dla tej książki są, wyrwane co prawda z kontekstu, słowa głównego bohatera: „Przeczytałem to wszystko niemal jednym tchem, od deski do deski co najmniej z dziesięć razy, wciąż mając nadzieję, iż w końcu natknę się w tekście na coś, co mi pozwoli rozszyfrować jakoś tę szaradę”. Ta powieść to trzy warstwy szajsu, przekładanych…szajsem. I przykre, że to jedyna powieść o naszym parku.