Nie mogę zaprzeczyć - miałem sporo frajdy podczas lektury, która jest lekka (złośliwie akcentując, że przede wszystkim) oraz przyjemna. Niestety, z czysto recenzenckiego punktu widzenia "Królikarnia" zawodzi równolegle aż na kilku płaszczyznach, tworząc na poziomie rzemieślniczym bardzo rozczarowujący zbiór opowiadań w świecie urban fantasy.

Po pierwsze, sama konstrukcja książki jest myląca. Wprowadzające opowiadanie jest niewspółmiernie długie w stosunku do pozostałych oraz utrzymane - w porównaniu do do reszty - w innym tonie. Stopniowe wprowadzenie czytelnika do świata przedstawionego w obrębie pierwszych dwóch opowiadań jest powolne, by nagle z impetem ukazać następstwa wydarzeń w nich przedstawionych. To sprawdza się przeciętnie. Sam koncept bardzo wyważonego, wolnego wprowadzenia elementów fantastycznych, rozbudzając apetyt, by nagle ukazać ogrom ich konsekwencji jest bez zarzutu. Takie coś musi być jednak odmierzone z precyzją właściwą dla tej lepszej połowy pisarzy. Guzek co prawda umiejętnie rozbudza apetyt, ale z tego co tak powściągliwie uchylił można było wyprowadzić tak naprawdę wszystko. Dlatego wielu czytelników może być rozczarowanych. Ja wiedziałem czego się mniej, więcej spodziewać, ale czy tak musiało być z innymi? Wątpię.

Po drugie, ci którzy znali koncept książki przed lekturą, będą rozczarowani tak i tak. Moim zdaniem są dwa zasadnicze kierunki fabularne, w których można pójść tworząc urban fantasy, gdzie Polska jest imperium magii. Jedno z nich to eskapizm w najczystszej formie, ale tego nie dostajemy, zaś sam autor myślami jednego z bohaterów zdaje się jawnie deklarować, że nie o to tu chodzi. Druga to społeczna dygresja, której puentę można zawęzić do jednego - przy Polskiej mentalności nie pomoże nawet cud. I tutaj wydaje się autor iść dokładnie w tym kierunku, ukazując polską wiejską ciemnotę; bezmyślne i okrutne, odziane w dres uliczne bandziory; korposzczury uginające się pod ciężarem hipoteki i małżeńskich zdrad. Guzek wciska czytelnika bardzo brutalnie w znany mu dobrze świat, zalewając nazwami marek i odniesieniami popkulturowymi, ale tak naprawdę społeczna dygresja pojawia się dopiero na końcu, gdy mamy powrót do palenia czarownic oraz safari w fantastycznej krainie. To już coś, ale mało i ograne bardzo wtórnie.

Po trzecie, przewidywalność. Autor ogrywa klisze i tropy znane tak powszechnie, że każdy zwrot akcji przewiduje się z męczącą lekkością, a nawet jeśli nie, to zwrot ten nie ma prawa być w pełni satysfakcjonujący.

Po czwarte, sam świat fantasy przeplatany z naszym i jego następstwa są ciekawe w zarysie, ale jeśli chodzi o realizację, to jest to potencjał niewykorzystany, przynajmniej na poziomie samego pierwszego tomu. Mamy Warszawę i Poznań jako centrum ezoterycznego świata oraz krainę po drugiej stronie lustra będącą jednocześnie światem i fantasy, i mitów i baśni, i zaświatami. Ciekawa jest również sama Królikarnia, na którą składają się wojsko polskie (swego rodzaju służby specjalne) oraz bezbłędna, profesjonalna i pragmatyczna w swych procedurach Kuria, która powinna zresztą być główną osią napędową książki. W ogólnym rozrachunku jednak autor dopiero zarysowuje koncepcję, zaś odwołaniami do Alicji w Krainie Czarów rozbawia. Nawiązania w jego wykonaniu może powtórzyć osoba, która Alicji nie czytała, znając jedynie fakty, że była jakaś Alicja, był królik, był kot i był kapelusznik. To wszystko - malutko jak na tak samoświadomą książkę. Zresztą - nawet w obrębie polskich mitów i legend tutaj nie ma prawie nic ciekawego.

Czytało się jednak tak lekko, że może jeszcze powrócę do tego uniwersum.

Nie mogę zaprzeczyć - miałem sporo frajdy podczas lektury, która jest lekka (złośliwie akcentując, że przede wszystkim) oraz przyjemna. Niestety, z czysto recenzenckiego punktu widzenia "Królikarnia" zawodzi równolegle aż na kilku płaszczyznach, tworząc na poziomie rzemieślniczym bardzo rozczarowujący zbiór opowiadań w świecie urban fantasy.

Po pierwsze, sama konstrukcja...