,Niech to wszystko spłonie, niech spłonie w cholerę, mówiłam głośno, niech spłonę pierwsza, niech polecą iskry, niech moja skóra zamieni się w krzew gorejący, niech coś się w końcu zmieni, zadzieje."

Czasami początek jest końcem; niekiedy jednak na ten koniec czeka się z utęsknieniem, a on wciąż nie chce nadejść.
W powieści Marty Hermanowicz podpisanie traktatów pokojowych wcale nie oznacza zakończenia wojny. Wojna toczy się dalej w każdej z ofiar, a następnie przenosi na kolejne pokolenia. Wnika we wszystkie komórki ciała, wyczuwa słabości, dręczy w snach - na pewno nie ma zamiaru odpuścić.
W nocy Malwina śni wojenne wspomnienia swojej babci, a za dnia zmaga się z szarą codziennością lat 90. XX wieku. Żyje w dwóch światach - do żadnego jednak nie pasuje. Równolegle rzeczywistości nieustannie przeplatają się ze sobą tworząc dogłębnie poruszającą mieszankę.

Dawno już nie trafiłam na książkę, która by mnie aż tak przygniotła do ziemi. Ciężko opisać słowami, jak mocno jest ona miażdżąca, jaki ciężar emocjonalny ze sobą niesie. Czytając czułam wewnętrzny ból, który towarzyszył mi do ostatniej strony.
Nie jest to łatwa powieść. Wymaga sporo skupienia i wytrzymałości psychicznej. Budzi potężny smutek, ale też gniew oraz poczucie niesprawiedliwości. Pełna jest śmierci, straty i rozpaczy. Przenosi nas w czasie i pozostawia w otoczeniu pozbawionym barw, a nam pozostaje jedynie obserwować, jak do kolekcji zmarłych dołączają kolejni.

Jak żyć, gdy oprócz własnych traum trzeba też nosić te odziedziczone?

Z czystym sercem mogę stwierdzić, że jest to wspaniały debiut (a @artragepl nigdy nie zawodzi). Czekam na więcej!

P.S. Warto zwrócić uwagę, że "Koniec" oparty jest częściowo na prawdziwych wydarzeniach z życia rodziny autorki.

,Niech to wszystko spłonie, niech spłonie w cholerę, mówiłam głośno, niech spłonę pierwsza, niech polecą iskry, niech moja skóra zamieni się w krzew gorejący, niech coś się w końcu zmieni, zadzieje."

Czasami początek jest końcem; niekiedy jednak na ten koniec czeka się z utęsknieniem, a on wciąż nie chce nadejść.
W powieści Marty Hermanowicz podpisanie traktatów pokojowych...