kopia ilustrowanej opinii z nietylkoindie.pl


"Dzieje Indii" Panikkara latami przestały nieruszone w mojej indyjskiej bibliotece. Wciąż wybierałam inne wersje historii: Kieniewicza, Keaya, Dasa, Wolperta, Bashama, Hansena, Iwanka i Burakowskiego i innych.
Wreszcie szkoda mi się zrobiło tej książki stojącej tak już latami w zapomnieniu. A i siebie, ze jej jeszcze nie znam. Zaczęłam czytać. Z ciekawością.
Panikkar pięć tysięcy historii Indii przedstawił w 23 rozdziałach, w których najbardziej uderzają momenty podboju w tym muzułmańskiego, a w ostatnich dwóch wiekach brytyjskiego, czas wielkich dynastii Maurjow, Guptów, Harszy, Wielkich Mogołów, pojawienie się buddyzmu i dżinizmu i ich wpływ na reformowanie się hinduizmu i oddzielne potraktowanie Południa Indii. Opowieść podsumowano chronologiczną syntezą dziejów, dopełniono skorowidzem biograficznym. I zestawieniem nazw geograficznych.
Oto tytuły 23 rozdziałów
- Narodziny Indii
- Podbój Indii
- okres imperiów
- Życie w epoce Maurjów
- Okres imperiów
- Rządy Guptów
- Indie południowe
- Wielkie Indie
- Okres cesarstwa Harszy
- Indie południowe (ciąg dalszy)
- Reformacja hinduizmu
- Indie w przeddzień spotkania ze światem muzułmańskim
- Islam a Indie
- Indie południowe a Islam
- Religia średniowieczna
- Ku monarchii ogólnonarodowej
- Indie za czasów Wielkich Mogołów
- Potęgi morskie wkraczają do Indii
- Rozpad państwa ogólnonarodowego
- Bój o imperium
- Wielka odnowa
- Integracja islamska
- Indie a świat

Minęło już trochę czasu zanim skończyłam czytać tę książkę. Zazwyczaj czytam z ołówkiem, czasem z zakreślaczem. Wydzielając z książki to, co chciałabym zapamiętać, co uznaję za godne uwagi. Za dużo tego; trudno wybrać do tej notatki.

Panikkar to dyplomata rodem z Kerali, jego ojczystym językiem jest malajalam. studiował w tamilskim Ćennaju, a więc to człowiek Południa Indii, na które w mniejszym stopniu wpłynął islam, dumnego z drawidyjskich odmiennych od sankryckich północnoindyjskich korzeni. Odegrał znaczącą rolę w przyłączeniu do Indii - po uzyskaniu niepodległości przez nie w 1947 - 600 księstw zajmujących 48% obszaru Indii. Pannikar patrzy na historię świata z punktu widzenia, któremu obce jest europejskie utożsamianie historii świata z historią Europy, szczególnie Zachodniej. W jego oczach I Wojna Światowa, nie była światowa, była z punktu widzenia Azjatów jedynie rozgrywką w łonie narodów europejskich.
Siedzę z głową odurzoną grypą, więc na chybił trafił, jak się otworzy wybiorę puzzle z "Dziejów Indii" Panikkara:
- aryjskie wzburzenie zakazujące w "Rygwedzie" wprowadzania kultu fallusa do ofiar (mimo to drawidyjska z pochodzenia cześć dla lingamu symbolizującego boga Śiwę znalazła miejsce w hinduizmie)
- krytyka północnoindyjkich najeźdźców Ariów za wprowadzenie systemu kastowego, rasistowskiego podziału, także ze względu na kolor skóry
- wieści o tym, że w królestwie Asioki szkolono na konfidentów zgodnie ze słowami starożytnych nauk z "Arthasiastra" ludzi z 5 kategorii "próżniaków, którzy wywołują wrażenie niepoważnych ludzi; astrologów, wróżbitów i innych, którym ludzie się zwierzają; ascetów, mających dostęp do wszystkich warstw społecznych; osoby bezpośrednio powiązane z dwoma głównymi zawodami: rolnictwem i handlem"
- obraz wydobytego w wykopaliskach z I w. p.n.e. torsu kobiety w sari udrapowanym tak, jak je Induski noszą do dziś.
- VII-wieczna relacja chińskiego pielgrzyma Siung-canga z Indii, a w niej budzący jego zdumienie obraz "joginów opierających się jedną nogą na słupie podtrzymywanym jedna ręką, z ciałem wiszącym w powietrzu, ale przez cały dzień wiodących oczyma za obiegiem słońca - widok po dziś dzień nawet spotykany"
- koncepcja awatarów boga głoszona już w "Gicie": "Kiedy religia chyli się ku upadkowi i należy zniszczyć złoczyńców, ja narodzę się w różnych okresach"
- wpływ islamu na hinduizm, na rozwój idei bhakti, doświadczania boga w miłości i na wzmocnienie monoteizmu
- słowa Kabira sprzed 500 lat głoszącego miłość do Boga czczonego pod różnymi imionami: "On jest jeden tylko. Nie ma drugiego, Ram, Khuda, Śakti, Śiwa są jednym. Jedna jest ich nazwa, wierzę w to mocno".
- przedstawienie dziesięciu guru sikhizmu (liczącej sobie 500 lat syntezy islamu i hinduizmu), a w ich historii momentu, gdy dziesiątego guru sikhów Gowinda zmuszono do patrzenia, jak żywcem zamurowywano jego dwóch synów.
- czas, w którym mogło się jeszcze okazać, że Indiami zawładną na 180 lat nie Brytyjczycy, jak to się stało, ale Francuzi.
- słowa Syeda Ahmeda na przełomie XIX i XX wieku : "hindusi i muzułmanie są dwojgiem oczu Indii"( 227)
- ostatnie 600 lat obcych rządów - 300 lat muzułmanie, 150 lat Wielcy Mogołowie (też muzułmanie), 180 lat Brytyjczycy.
Dalej Indie zastąpi miód, z cytryną i imbirem. Warto poszukać reszty w książce.

kopia ilustrowanej opinii z nietylkoindie.pl


"Dzieje Indii" Panikkara latami przestały nieruszone w mojej indyjskiej bibliotece. Wciąż wybierałam inne wersje historii: Kieniewicza, Keaya, Dasa, Wolperta, Bashama, Hansena, Iwanka i Burakowskiego i innych.
Wreszcie szkoda mi się zrobiło tej książki stojącej tak już latami w zapomnieniu. A i siebie, ze jej jeszcze nie znam....