Wcale nie historyczna powieść osadzona na początku XVI wieku w Hiszpanii. Autor sięgnął do znanego motywu literackiego (i nie tylko) Don Juana, historii podróży po kraju królowej Joanny Szalonej ze zwłokami jej męża Filipa Pięknego Habsburga, zabiegów jej ojca i stronników o regencję w Kastylii oraz oczywiście hiszpańskiej inkwizycji.
Ale historia to w tym przypadku tylko tło i kulisy służące Andrzejowi Bartowi do pewnego rodzaju erudycyjnej gry z czytelnikiem. Wbrew pozorom nie wymaga on od odbiorcy znajomości historii, która jest dość topornie wykładana kawa na ławę. Postacie faktycznie niezbyt różnią się od siebie,bowiem wszystkie myślą, działają i formułują swoje wypowiedzi w ten sam sposób, podobnie jak współczesny narrator. Autor buduje kilka intryg nie kryjąc się z tym, że w istocie były one dość mało prawdopodobne, a już na pewno łącznie. W istocie to taka barokowa meta-intryga, może nie o konstrukcji szkatułkowej, ale za to specjalnie pogmatwanej. Towarzyszy temu sporo interesujących hipotez przedstawionych bądź to przez wszechwiedzącego trzecioosobowego narratora, bądź też przez poszczególnych bohaterów. I trzeba autorowi przyznać, że porusza się w wykreowanej przez siebie konwencji bardzo sprawnie, bez błędów historycznych czy logicznych.
Tyle tylko, że jest to sztuka dla sztuki. Prozatorski teatr, wykorzystujący cudze pomysły i ograne motywy, nie przekazuje niczego nowego ani odkrywczego. Autor błyszczy sprawnością literacką i erudycją humanistyczną, która jednak jest pusta w środku.
Fabuła „Ciemności kryją ziemię” Jerzego Andrzejewskiego też została umieszczona w Hiszpanii, niewiele wcześniej. I chociaż Bart góruje ozdobnikami mnogością wątków, postaci czy intryg,zmianami akcji, to jednak dzieło Jerzego Andrzejewskiego jest niewątpliwie ciekawsze. Przeczytane w ramach wyzwania majowego - literatura piękna.

Wcale nie historyczna powieść osadzona na początku XVI wieku w Hiszpanii. Autor sięgnął do znanego motywu literackiego (i nie tylko) Don Juana, historii podróży po kraju królowej Joanny Szalonej ze zwłokami jej męża Filipa Pięknego Habsburga, zabiegów jej ojca i stronników o regencję w Kastylii oraz oczywiście hiszpańskiej inkwizycji.
Ale historia to w tym przypadku tylko...