W książce zebrano 10 rozpraw dominikanów związanych z krakowskim Kolegium Filozoficzno-Teologicznym. Wszyscy mieli całkowitą wolność w wyborze tematu i podejściu do niego. Postawiono jeden warunek: inspiracją dla tekstu miało być słowo.

Efekt przypomina symfonię, w której wielość wątków i wariacji jednoczy wspólny temat. I tak na przykład historycy, odtwarzając początki dominikanów w Polsce, odpowiadają na pytanie o krytykę tekstów źródłowych. Liturgista mierzy się z przekładem tekstów liturgicznych na języki narodowe. Psychiatra i moralista bada granicę między objawieniem a patologicznym słyszeniem głosów. Filozof formułuje normy etyki wypowiedzi i ostrzega przed inflacją sensu.

Quodlibet to po łacinie po prostu: co się podoba. W średniowieczu tym mianem określano akademickie otwarte dyskusje, które nie odbywały się na temat uprzednio przygotowany przez nauczyciela, ale zaproponowany w ich trakcie przez studentów. Tę samą nazwę nosi również późniejszy gatunek muzyczny, w którym w jednej formie muzycznej współdziałają tematy różnego pochodzenia. Podobnie zebrane w tym tomie rozprawy reprezentują nie tylko różne dyscypliny (historia, teologia, filozofia, nauki społeczne),ale też podejścia w ramach każdej z nich. A przez to wzajemnie się uzupełniają, tworząc wielowątkowe współbrzmienie.

Okazją do powstania większości tekstów była konferencja naukowa zorganizowana w Krakowie w związku z jubileuszem 800-lecia przybycia dominikanów do Polski oraz założenia ich krakowskiego klasztoru.



W tym duchu, świętując osiemsetlecie Polskiej Prowincji Dominikanów, Kolegium Filozoficzno-Teologiczne w Krakowie, jedna z najstarszych istniejących instytucji naukowych w Polsce, poprosiło braci wykładowców oraz braci związanych z krakowskim studium o prezentację prowadzonych przez nich badań, wokół łączącej je tematyki słowa. Część z tych referatów została zaprezentowana w czasie jubileuszowej konferencji w uroczystość Świętego Tomasza z Akwinu, 7 marca 2022. W niniejszym tomie, przedłużając świętowanie jubileuszu, proponujemy wybór dziesięciu artykułów. Na pierwszy rzut oka trudno znaleźć wśród nich punkty wspólne. Reprezentują nie tylko różne dyscypliny (historia, teologia, filozofia, nauki społeczne),ale też zdywersyfikowane podejścia w ramach każdej z nich. Autorzy w odmienny sposób podeszli do proponowanego tematu, czyniąc z niego główny przedmiot rozdziału lub bardzo luźno doń nawiązując. Jesteśmy jednak przekonani o wartości takiego interdyscyplinarnego zestawienia

– napisali autorzy Wstępu Dominik Jarczewski OP i Piotr Frey OP.

Autorzy rozpraw: Tomasz Gałuszka OP: Dlaczego na Uniwersytecie Krakowskim w 1364 roku nie było wydziału teologicznego? Wokół hipotezy dominikańskiej; Tomasz Kalisz OP: Gerarda de Fracheto OP Vitae Fratrum jako trzynastowieczna odpowiedź na kryzys tożsamości dominikańskiej; Dominik Jurczak OP: Liturgiczna fatamorgana. Kilka uwag o „mszale dominikańskim” po Soborze Watykańskim II; Błażej Matusiak OP: Mistyczne pokrewieństwo. Hildegarda i Jan Apostoł; Krzysztof Ośko OP: Co właściwie chcemy powiedzieć, mówiąc: „Bóg istnieje”? Na marginesie tomistycznych analiz Petera T. Geacha; Dominik Jarczewski OP: Gadanie bredni. Odpowiedzialność, komunikacja i możliwość wspólnoty; Piotr Janas OP: Etyczne przywództwo jako wymiar głoszenia słowa, czyli o kaznodziei, który jest liderem służebnym; Michał Mrozek OP: Nemesis (słuszne oburzenie): cnota czy wada? Napięcie między naturą i łaską w doktrynie Arystotelesa i św. Tomasza z Akwinu; Artur Hącia OP: „Słyszenie głosów” – doświadczenie duchowe czy zaburzenie psychiczne?; Marek Nowak OP: Pośmiertne zwycięstwo Słowackiego, czyli Miciński, Lucyfer, kobiety i ksiądz.