Monografia Anny Grochowskiej jest scalonym, interdyscyplinarnym (łączącym historię literatury, historię, historię sztuki) opracowaniem tematu ważnego dla humanistyki polskiej, tj. opisaniem mitu Wawelu w latach 1795–1918; opracowaniem opartym na ogromnym materiale literackim, ikonicznym, publicystycznym, któremu towarzyszy imponująca erudycja w zakresie badań naukowych nad każdym typem źródeł, a które zostało ujęte w ramy nowatorskiego metodologicznie (od geopoetyki do historii idei) i przeprowadzonego w atrakcyjny sposób wykładu.

Wzgórze Wawelskie to skalista wyniosłość na brzegu Wisły, zamek królewski i katedra, połączone symbole kosmologiczne i symbole porządku społecznego, zarządzanego przez instytucje państwowo-religijne. Osierocona oraz zdewastowana przestrzeń władzy królewskiej i majestatu państwa w okresie, kiedy własnego państwa nie było, stała się dla Polaków „miejscem tożsamościowym, kreującym wyobrażenia o charakterze wspólnotowym”. […] Merytorycznie oryginalna i ciekawa monografia zaleca się jednocześnie stylem eleganckim, komunikatywnym i wypracowanym. Pracę Anny Grochowskiej przestudiowałem z prawdziwym pożytkiem poznawczym. Lekturze towarzyszyły wzruszenia i przeżycia czytelnicze.

prof. dr hab. Tadeusz Budrewicz


Czytelnik jest oprowadzany po wzgórzu wawelskim przez świetnie zorientowaną w jego dziejach autorkę, której warto pogratulować doskonale przyswojonej wiedzy pochodzącej z rozlicznych źródeł i czegoś znacznie cenniejszego – przekucia tej wiedzy we własną wypowiedź. Monografia jest napisana pewną ręką, w interesujący, współczesny, klarowny, a nade wszystko rzetelny sposób. Kolejną zaletę tego ujęcia stanowi umiejętne włączanie do własnych odczytań narzędzi nowoczesnej antropologii i kategorii zaczerpniętych z kulturowej teorii literatury w sposób na tyle integralny, że terminologia nie pełni jedynie funkcji ornamentu. Autorka posługuje się więc pojęciem heterotopii, ukazuje przekształcanie się miejsca w nie-miejsce, przedstawia mechanizmy sakralizacji i profanacji Wawelu.

prof. dr hab. Anna Czabanowska-Wróbel