Publikacja ta jest pierwszym komentarzem do ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami uwzględniającym zmiany wprowadzone nowelizacja z dnia 18 marca 2010 r. Szczegółowej analizie poddano w tej publikacji również regulacje okresu przejściowego (tj. m.in. unormowania stosowane do czasu sporządzenia nowych gminnych ewidencji zabytków).
Niniejszy komentarz stanowi także swoiste podsumowanie doświadczeń jego autorów, zdobytych w toku długoletniej praktyki akademickiej i zawodowej (przede wszystkim podczas obsługi prawnej dużych projektów deweloperskich, realizowanych na obszarach zainteresowania konserwatorskiego). Podjęto w nim próbę stworzenia ram realizacji efektywnej polityki konserwatorskiej, zapewniającej optymalna ochronę narodowego dziedzictwa kulturowego z jednoczesnym poszanowaniem słusznych interesów indywidualnych. Stad komentowane przepisy osadzono w szerszym kontekście badan z zakresu nauki administracji, doktryny prawa i postępowania administracyjnego, zasad konstytucyjnych, polityki reglamentacyjnej państwa czy wreszcie - historii, archeologii i historii sztuki (podejście interdyscyplinarne). W publikacji ukazano propozycje rozwiązań szeregu problemów pojawiających się w związku ze stosowaniem przepisów ustawowych, z którymi to problemami borykają się obecnie zarówno dysponenci obiektów zabytkowych, jak i służby konserwatorskie, organy planistyczne czy organy administracji architektoniczno-budowlanej.