W 1743 roku król Prus Fryderyk II Hohenzollern po zwizytowaniu środkowego Śląska postanowił wstrzymać prace fortyfikacyjne przy ujściu Nysy Kłodzkiej do Odry koło Skorogoszczy, a w zamian rozpocząć budowę twierdzy w Koźlu. Wola monarchy zadecydowała o losach miasta, które na kolejnych 130 lat stało się kluczowym punktem w systemie fortyfikacyjnym ochraniającym południowo-zachodnią część Śląska. Zapewniło to miastu trwałe miejsce w historii militarnej nie tylko prowincji śląskiej, ale też całych Prus, głównie za sprawą odparcia czterech oblężeń austriackich w trakcie wojny siedmioletniej i dzielnej obrony w trakcie kampanii wojsk napoleońskich w 1807 roku. Z drugiej strony w wyniku działań wojennych kilkakrotnie ucierpieli mieszkańcy i zabudowa „cywilna” Koźla, w największym stopniu latem 1745 roku. Najpoważniejszym skutkiem decyzji Fryderyka II przekształcającej „otwarte” miasto w twierdzę były daleko idące ograniczenia w możliwości jego rozwoju nie tylko przestrzennego, ale też funkcjonalnego i gospodarczego. Związane ze statusem twierdzy hamulce rozwojowe dały o sobie szczególnie silnie znać w drugiej i trzeciej ćwierci XIX wieku, kiedy to Koźle wiele straciło na znaczeniu jako ośrodek miejski na rzecz dynamicznie rozwijającego się w jego pobliżu Kędzierzyna. Rola twierdzy zaczęła ciążyć, co wpływało na sposób postrzegania przez cywilnych mieszkańców miasta garnizonu i fortyfikacji... (fragment Wstępu)