Bogdan Rudnicki

Nie jest to biografia sensu stricte. Chyba najbardziej pasującym określeniem byłoby tu pojęcie "biografia literacka" - bo też bardziej niż na życiu i osobie Marka Hłaski, autor skupia się tu na jego twórczości. Stara się on w miarę chronologicznie omówić wszystkie wydane przez Hłaskę utwory: streścić ich tematykę, wychwycić najważniejsze motywy, styl pisarski, ideologię twórcy i jego pisarską ewolucję. Ta chronologia jest częstokroć zakłócona, zdarza się, że przy omawianiu pewnej postawy lub motywu, autor zestawia ze sobą utwory z zupełnie różnych okresów. Ale mimo wszystko udaje mu się dość rzetelnie omówić tematykę. Ciekawie omówiona jest tu kwestia recesji Hłaski u jego współczesnych czytelników: od zachwytu utalentowanym debiutantem, po pogardę i kpinę nad lżącym ówczesną Polskę "pisarzem jednej książki". Równie ciekawa jest część poświęcona generacji, której częścią był Hłasko - owego pokolenia "młodszych braci Kolumbów" - i próba określenia, co stanowiło ich wyznacznik, co różniło ich od tych, którzy zdążyli "zakosztować" wojennych doświadczeń, co łączyło z tymi, którzy na wojnę "nie zdążyli", którzy swoją młodość przeżywać musieli w trudnych czasach tużpowojennych. Szkoda tylko, że o samym Hłasce tak naprawdę niewiele można się z tej książki dowiedzieć - jakby autor nie chciał niszczyć legendy, nie chciał zakłócać obrazu, który stworzył dla siebie sam pisarz w "Pięknych dwudziestoletnich" (bardzo często zresztą przytaczanych w tekście). Garść suchych faktów znajduje się w kończącym książkę kalendarium - ale są to jedynie wypiski z najważniejszych wydarzeń z życiorysu i bibliografii autora, nic więcej. Moim zdaniem brakuje tu tego żywego Hłaski, jest jedynie jego obraz, stworzony w twórczości, jego obraz literacki. Pozostawia to, niestety, spory niedosyt.