Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Długo czekałem na możliwość przeczytania większego zbioru Seiferta - nie chciałem go czytać tylko po polsku. Z wierszami jest jak z filmem - zawsze trzeba słyszeć oryginalną ścieżkę dźwiękową (mamy szczęście, że to możliwe w każdym polskim kinie). Dubbing jest owszem, dobry, ale zawsze zmienia film. Podobnie jak tłumaczenie zmienia wiersz. Dwujęzyczny zbiór, przekrój całej twórczości, pozwala w pełni poznać indywidualny język, obrazowanie i najważniejsze tematy tego poety. A pisał w wierszach o wszystkim, jak w dzienniku: o młodości, o rodzinnym, przemysłowym mieście pod Pragą (bodaj Strašnice za Žižkovem, gdzie mieszkali jego dziadkowie?),o wojnie i ruchu oporu, o przyjaciołach-literatach, o starości, chorobie i o przemijaniu. Ale zarówno wczesne, nieco może nawet socjalizujące wiersze, jak i wojenne - patriotyczne, ale też i te późne, z czasów choroby i starości, w których odzwierciedla się całe spektrum świata, łączy jedno: zachwyt dla urody życia (która wyraża się dla Seiferta zwłaszcza poprzez kobiety) i nieustanna zdolność poety do zachwycenia i zakochania się. I nie dziwota: "dowiedziałem się już dawno, że kwiat pełen zapachu i ciało kobiety promieniejące nagością to są dwie rzeczy, ponad które nie ma nic wspanialszego na tym biednym świecie." (Wianuszek na nadgarstku) Nawet tom wierszy poświęcony matce jest jakby umieszczony w tym głównym, miłosnym wątku jego poezji, która cała jest wielką odą na cześć kobiecości. Przy tym pojmuje miłość szeroko, podobnie jak Brassens w "Les passantes": "Niekiedy miłość bywa jak kwiat dzikiego maku: nie doniesiesz go do domu." (bez tytułu) Seifert zdaje sobie też sprawę, że nie jest pierwszy ani jedyny, ale też chce i potrafi się wyróżnić - jest świadomy, że inaczej nie można, ponieważ w innym przypadku wiersz nie zadziała tak, jak ma: "Dobrze jednak wiem, że poeta powinien zawsze powiedzieć więcej, niż to co kryje się w łoskocie słów. Tak powstaje poezja. W przeciwnym razie nie mógłby lewarkiem wiersza wyważyć pąka z miodowych zawiasów i zmusić mróz, by przeszedł wam po krzyżu, kiedy obnaża prawdę." Zresztą - w poezji obowiązuje to samo, co w miłości: "Wszystko na świecie już było, nie ma nic nowego, ale biada kochankom, co nie zdołają w każdym pocałunku odkryć nieznanego kwiatu" (***) I warto, jak on, na krótko przed śmiercią żyć z pewnością, jaką się dzieli z czytelnikiem: "Żegnajcie. Nie zdradziłem w życiu niczego. Jestem tego pewien, możecie mi wierzyć. Jednakże najpiękniejszym spośród wszystkich bogów jest Miłość." Życie wierne bogu Miłości daje tę pewność. Ciekawe, że w tych strofach obecna jest zarówno pobożność, jak i socjalistyczny, racjonalny optymizm. Seifert sam mówił, że odziedziczył po rodzicach pewną światopoglądową sprzeczność: ojciec był bowiem przekonanym, przedwojennym robotnikiem-komunistą, zaś matka - gorliwą katoliczką. Ta przeciwstawność naprawdę widoczna jest w jego wierszach i...ciekawe - nie kłoci się ze sobą. Przeciwnie - wzbogaca ogląd świata. Tłumacz, Józef Waczków opatrzył tom ciekawym posłowiem, które pozwala połączyć czytelnikowi wątki wierszy z biografią poety. Szkoda tylko, że trudno na podstawie tomu odtworzyć, które wiersze pochodzą z których tomików poezji i w jakich latach powstawały.