Michał Błażejewski

W 1993 roku pojawiła się w Polsce pierwsza biografia J.R.R. Tolkiena pt. "Powiernik pieśni" autorstwa Michała Błażejewskiego. I cóż... Jest to na pewno ciekawa, acz pozostawiająca wiele do życzenia i mocno już nieaktualna pozycja. Autor podzielił tę książeczkę na cztery główne rozdziały. W pierwszym, mocno skondensowanym - Powiernik Pieśni - przedstawia sylwetkę bohatera biografii. Drugi - Książki Tolkiena oraz czwarty - Książki o Tolkienie, to rozdziały mocno już nieaktualne, zważywszy na datę wydania. Najciekawsze treści zawierają się jednak w rozdziałach trzecim oraz piątym, tj. 'W poszukiwaniu klucza do Śródziemia' oraz niepozornie brzmiącym 'O pokarmach Śródziemia'. Jak widać kompozycja rozdziałów oraz ich zawartość jest dosyć specyficzna, dlatego czytając tę książkę ma się wrażenie mocnego oderwania od rzeczywistości. W rozdziałach, które zainteresowały mnie najbardziej, autor pochyla się nad subkreacją Śródziemia (jak w rozdziale 3.) oraz próbuje pobawić się formą i prześledzić losy... prowiantu w Śródziemiu (jak w rozdziale 5.). I jak rozdział trzeci dostarcza okrojonej wersji wiedzy rodem z innych o wiele pokaźniejszych dzieł (nad niektórymi pochylałam się ostatnimi czasy),bazując na powielanych i dość dobrze już znanych tezach, tak rozdział piąty, był - przynajmniej dla mnie - małym zaskoczeniem, bo Błażejewski pozwala sobie w nim na przemyślenia dotyczące choćby lembasów, które przyrównuje do "chleba życia", czy nawet "panis angelicus". I choć podczas czytania ma się wrażenie, że tok jego rozumowania jest zbyt daleko idący, to bardzo intrygujący wydaje się fakt, że w podobny sposób przedstawiono ten rodzaj elfickiego prowiantu w 15 rozdziale książki "The Peoples of Middle-Earth", który ukazał się w dwunastotomowym, nie wydanym w całości w Polsce, cyklu Historii Śródziemia. Co jeszcze bardziej ciekawe, data jego premiery w Wielkiej Brytanii to 1996 rok, więc 3lata po premierze "Powiernika pieśni" Błażejewskiego. Jak zatem daleko Polak posunął się w swoich rozważaniach, a na ile był z nimi zbieżny? Tego niestety nie wiem, bo nie miałam okazji czytać Historii Śródziemia. Mam jednak nadzieję, że one prędzej czy później zawitają w całości do naszego kraju i się tego dowiem. Podsumowując, "Powiernika pieśni" Wam raczej nie polecam, bo w stosunku do wszystkich publikacji, jakie dotąd wyszły, jest to bardzo uboga i niepozbawiona wad książeczka. Na pewno jest to jednak ciekawy akcent w kolekcji miłośnika Tolkiena i to chyba jedyny powód, z jakiego w ten tytuł można się świadomie zaopatrzyć.