Harry Kemelman

Harry Kemelman: Friday the Rabbi Slept Late W Barnard's Crossing w stanie Massachusetts mieszka ponad trzysta rodzin żydowskich. Młody rabin gminy, David Small, nie wszystkim członkom kongregacji się podoba. Owszem, jest bogobojny i posiada dużą wiedzę, czyli spełnia dwa konieczne warunki, aby sprawować swój urząd, ale nie bardzo pasuje do współczesnych czasów (poczatek lat 60-ych XX wieku). Zamiast integrować się z członkami wspólnoty, reprezentować ich interesy także we współpracy z nieżydowskimi mieszkańcami miasteczka woli studiować księgi. Nawet o swój wygląd nie dba, co nie robi dobrego wrażenia i może być źle odbierane na przykład przez biznesowych partnerów członków kongregacji. Dlatego większość w Radzie gminy nie jest skłonna, aby przedłużyć rabinowi kontrakt na kolejny rok. Zanim jednak Rada zdąży podjąć w tej sprawie decyzję, w nocy w okolicy świątyni zostaje zamordowana młoda dziewczyna, a w samochodzie Davida Smalla policjanci znajdują jej torebkę. Friday... jest pierwszym z dwunastu kryminałów, których bohaterem jest rabin Small. Są to nieco staroświeckie opowieści o tym, że najważniejszymi czynnikami w rozwikłaniu zagadek kryminalnych jest umiejętność kojarzenia faktów i logicznego rozumowania. Równie, a może nawet bardziej interesujące niż zagadka kryminalna są w Piątku... obraz żydowskiej wspólnoty, role społeczne jej członków i ich relacje z ludźmi wyznającymi inną wiarę oraz nade wszystko rozmowy, bynajmniej nie tylko i nie przede wszystkim o sprawach fundamentalnych, także o tych bardzo przyziemnych. Już pierwsze spotkanie z Davidem Smallem, taki mini-sąd rabinacki ws. rozstrzygnięcia konfliktu, kto powinien odpowiadać za zepsuty samochód i koszty jego naprawy, to prawdziwa perełka, pokaz jak umiejętnie stosować prawo i zdrowy rozsądek. Z kolei swojemu przyjacielowi, szefowi lokalnej policji Hugh Laniganowi, Small w ciekawy sposób wyjaśnia różnice między odłamami judaizmu i chrześcijaństwa, a także, na przykład, dlaczego rabin nie jest kapłanem. Na polski, o ile wiem, zostały przetłumaczone tylko dwie części cyklu o rabinie Smallu. Obecnie Amazon sprzedaje je wszystkie, oczywiście po angielsku, w bardzo niskich cenach. Polecam.