Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Często wracam do przeczytanych wcześniej książek. Te ulubione, wysoko oceniane mam na środkowych półkach, by były pod ręką i kusiły grzbietami okładek. Te dobre, ale do których nie mam pełnego przekonania kładę najwyżej. Niech dojrzewają. Słabiutkie albo umieszczam na dolnym regale albo ... daję innym smakoszom literatury. Może oni odnajdą w nich to czego mi zabrakło: kunsztu. "Ostatnie historie" Olgi Tokarczuk to pozycja niezwykła. Pełno w niej tajemniczości, niezwykłych zdarzeń w zwyczajnym świecie, ludzi przeciętnych ale o jakże bogatym wnętrzu, charakterach. Pisarka snuje opowieści o tym co ich spotyka tak bardzo sugestywnie, że po chwili odnajdujemy się w miejscu, gdzie jej bohaterowie zmagają się z życiowymi dramatami. Pomijam fakt, że w tych poetycko opisanych historiach ocieramy się o śmierć, śnieżną zamieć, opuszczone domy, w których niemalże straszy, chociaż to właśnie jeszcze bardziej podkreśla niezwykłość sytuacji, z którymi muszą się zmierzyć główne postaci. Wypadek samochodowy, tajemniczy gospodarze w przydrożnej chałupie, enigmatyczne rozmowy, kołaczące myśli rozsadzające głowę, wspomnienia, codzienne zmartwienia... Tokarczuk jest mistrzynią kreacji nastroju. Jej opisy są tak dokładne, a zarazem soczyste, że czytelnik odnosi wrażenie, iż wszystkie to dzieje się wokół niego. Te opisy to wręcz poetyckie metafory. "Nie tylko martwa natura jest martwa, wszystko tu jest martwe, zatrzymane w jakimś momencie, przyszpilone, wypreparowane. Właściciele twarzy na portretach wsiąknęli w ziemię, rozpłynęli się, nie ma już drzew przy drodze ani tego małego pieska łypiącego ciekawie z rogu obrazu.(...)". Tak patrzy na eksponaty w muzeum przewodniczka wycieczek, Ida. Jeszcze bardziej przejmujący jest opis schorowanego psa, który w swej mądrości chce resztką swych sił odejść niezauważony, nie zostawiając śladu swego istnienia, zawstydzony śladami jakie zostawia jego choroba w domostwie, w którym służył. Olga Tokarczuk jest wnikliwą obserwatorką życia. Nic nie umknie jej uwadze. Komuś może wydawać się to nudne, przegadane, wyimaginowane, ale dla mnie to właśnie siła jej twórczości. Nie ma w niej miejsca na pomyłkę. Niczym malarz posługujący się cała paletą farb, ona używając bogatych środków wyrazu, przenośni, onomatopei, wyszukanych synonimów wdziera się bez skrupułów w naszą wyobraźnię zostawiając trwały ślad. Kochajmy Tokarczuk. To nasze narodowe dobro!

Często wracam do przeczytanych wcześniej książek. Te ulubione, wysoko oceniane mam na środkowych półkach, by były pod ręką i kusiły grzbietami okładek. Te dobre, ale do których nie mam pełnego przekonania kładę najwyżej. Niech dojrzewają. Słabiutkie albo umieszczam na dolnym regale albo ... daję innym smakoszom literatury. Może oni odnajdą w nich to czego mi zabrakło:...

Nie rozumiem sporu miedzy czytelnikami Leopolda Tyrmanda, którzy dokonując osądu nad jego twórczością twierdzą, że "Zły" jest lepszy od "Filipa" a "Gorzki smak czekolady Lucullus" gorszy od "Filipa" itp. To tak jakby porównywać jabłko złota Reneta z .. odmianą McIntosh. Oba są smaczne choć ich przeznaczenie jest różne. Tyrmand jest niepowtarzalny, a wszystko co wyszło spod jego pióra to perełki. "Filip" jest wstrząsającym zapisem wojennych dramatów. Jest kalką ludzkich losów, ich psychiki, wewnętrznych rozterek i buntu wyrażanego w sposób, który dziś wydaje się być tragikomiczny. Plucie do kawy serwowanej przez kelnerów szefowi hotelu czy kopulowanie z żoną hitlerowskiego oficera, który jest na wschodnim froncie nie wydaje się być bohaterstwem. A jednak gdy zrozumiemy stan w jakim znaleźli się młodzi mężczyźni pracując w nazistowskim hotelu we Frankfurcie, wśród których jedynie Filip jest polskim Żydem z Warszawy udającym Francuza, wówczas przesuną się na trzeci plan zgrabnie opisane przez Tyrmanda ich seksualne ekscesy będące w zamiarze moralnym odwetem za poniżanie podbitych narodów. Ale nie to było według mnie dla Tyrmanda najważniejsze. Czytając "Filipa" poznajemy inny wymiar II wojny światowej. "Gdzieś" w Europie giną miliony ludzi z rąk oprawców spod znaku swastyki, a tu we Frankfurcie nad Menem na dobre kwitnie życie rodzinne, towarzyskie, rozrywka. Filip chce przeżyć bojąc się zdemaskowania swego pochodzenia. Jest kelnerem, choć przed wybuchem wojny studiował architekturę. Stał się pariasem i z tym musi się pogodzić za cenę swego życia i podporządkować nieludzkim regułom narzuconym przez faszystów. Musi pozostać bierny, gdy jego koledzy wpadają w ręce gestapo. Ktoś powie: ten chłopak miał szczęście, bo nie trafił do Auschwitz czy na front. Może i tak, ale to tak jakbyśmy porównywali toczoną przez robaki złota Renetę ze zgniłym McIntosh'em. Tyrmand genialnie pokazuje perfidię hitlerowskiego systemu, mechanizm ubezwłasnowolnienia ludzi, ich zezwierzęcania. Jakże kontrastują ze sobą opisy bombardowania miasta z sielskim życiem. Jakże pięknie utkał Tyrmand tę opowieść, że po jej przeczytaniu jeszcze bardziej czuję obrzydzenie do faszyzmu i wszelkich nacjonalistycznych ideologii, bolejąc nad losem tych, których życie musiało toczyć się w tamtych czasach. Teraz mam w planie obejrzenie filmu "Filip" . Czy też mnie zachwyci?

Nie rozumiem sporu miedzy czytelnikami Leopolda Tyrmanda, którzy dokonując osądu nad jego twórczością twierdzą, że "Zły" jest lepszy od "Filipa" a "Gorzki smak czekolady Lucullus" gorszy od "Filipa" itp. To tak jakby porównywać jabłko złota Reneta z .. odmianą McIntosh. Oba są smaczne choć ich przeznaczenie jest różne. Tyrmand jest niepowtarzalny, a wszystko co wyszło spod...

God Country to epicka opowieść o człowieczym losie, nieodgadnionym, nieprzewidywalnym, tajemniczym i metafizycznym. Nie jest to książka dla poszukiwaczy historii z dreszczykiem czy tanich emocji. Po przeczytaniu wciąż w podświadomości widzę walecznego Emmetta, który odzyskawszy w cudowny sposób siły witalne porusza się w wielowymiarowym świecie, choć tak na prawdę chodzi o to co w naszym życiu najważniejsze: rodzinną miłość i szczęście.

God Country to epicka opowieść o człowieczym losie, nieodgadnionym, nieprzewidywalnym, tajemniczym i metafizycznym. Nie jest to książka dla poszukiwaczy historii z dreszczykiem czy tanich emocji. Po przeczytaniu wciąż w podświadomości widzę walecznego Emmetta, który odzyskawszy w cudowny sposób siły witalne porusza się w wielowymiarowym świecie, choć tak na prawdę chodzi o...