Drugi tom wczesnej twórczości Juliana Tuwima zawiera utwory (nie tylko poezję, ale również krótkie utwory prozatorskie, a także kilkanaście przekładów poetyckich) z lat 1913 – 1918. Ilość imponuje, a trzeba pamiętać, że to utwory, które nie znalazły się w późniejszych tomikach, że to jakby wprawki młodego poety, który dopiero przeciera szlaki na polu rodzimej literatury. Może nie są one jakichś wyjątkowo wysokich lotów, ale jednak widać w nich talent, wrażliwość na słowo, no i determinację poety, aby „odpowiednie dać rzeczy słowo”, aby jak najtrafniej oddać słowami to, co mu w duszy gra.

Jak to zwykle w młodzieńczej liryce bywa, głównym tematem jest tu miłość (powtarzająca się już w pierwszym tomie tajemnicza „St. M.”, tu zostaje już nazwana po imieniu) – oczekiwanie, tęsknota, żal, brak wzajemności, pożądanie – słowem, wszystkie odcienie porywów uczuć młodego człowieka. Pomiędzy tymi erotykami pojawiają się utwory dotyczące bieżącej polityki i wydarzeń – w końcu przez kraj przetacza się wojna, Polacy walczą przeciwko sobie w armiach obu zaborców, budzą się nadzieje na odzyskanie wolności. Pojawia się też problematyka żydowskości Tuwima – jego poczucie dystansu wobec rodzimego wyznania, a równocześnie bolesne poczucie obcości i odepchnięcia przez rodaków – katolików. Częste są również nawiązania do religii właśnie – w kontekście wyższości mistycyzmu i pierwotnego zachwytu i poczucia boskości, nad ograniczeniem Boga do ram konkretnej religii, wyznania.

W niektórych utworach czuć już powiew tego, co przyniósł tom „Czyhanie na Boga”. Mało tego, niektóre utwory są jakby wprowadzeniem do tego Tuwima, którego znamy, do tego zachwycającego się miastem i młodością, a zarazem podszytego nostalgią i melancholią. To z tych utworów można zrozumieć, o co chodziło z tym barbarzyńcą, który poczuł Boga. Dlatego o ile pierwszy tomik "Juweniliów" nie przypadł mi do gustu, temu drugiemu nie mogę odmówić ani uroku, ani znaczenia. Warto poznać tę wczesną twórczość, warto zobaczyć, jak krystalizowała się wielkość Tuwima-poety.

Drugi tom wczesnej twórczości Juliana Tuwima zawiera utwory (nie tylko poezję, ale również krótkie utwory prozatorskie, a także kilkanaście przekładów poetyckich) z lat 1913 – 1918. Ilość imponuje, a trzeba pamiętać, że to utwory, które nie znalazły się w późniejszych tomikach, że to jakby wprawki młodego poety, który dopiero przeciera szlaki na polu rodzimej literatury....