Okres pierwszych dwudziestu lat III Rzeczypospolitej obfitował w szereg dyskusji dotyczących miejsca i roli Polski w nowych realiach geopolitycznych w naszej części Europy. Ważnym impulsem do odrodzenie się badań i analiz o charakterze geopolitycznym był upadek Związku Radzieckiego i zakończenie zimnej wojny. Transformacja ustrojowa państw komunistycznych w Europie Środkowo-Wschodniej, rozwiązanie Układu Warszawskiego oraz rozpad ZSRR spowodowały konieczność nowego określenia celów strategicznych wielu państw, w tym Polski, a także nowego zdefiniowania założeń polityki bezpieczeństwa. w powyższych dyskusjach i analizach występowała także miejsce problematyka wpływu położenia geograficznego na bezpieczeństwo i politykę zagraniczną RP.

Na łamach publikacji publicystycznych, analitycznych i naukowych próbowano dać odpowiedź na pytania, jakie korzyści i jakie niebezpieczeństwa niesie ze sobą takie, a nie inne przestrzenne usytuowanie naszego kraju. Po 1989 r. mamy w Polsce do czynienia z odrodzeniem się geopolityki jako dziedziny badań oraz jako doktryny. w III RP powstało dotąd sporo prac poświęconych różnym zagadnieniom z zakresu geopolityki oraz historii myśli geopolitycznej. Myśl geopolityczna, traktowana jako element myśli politycznej, stała się także tematem dysertacji naukowych, zarówno doktorskich jak i habilitacyjnych.

Rodzima myśl geopolityczna w pierwszych dwudziestu latach III Rzeczpospolitej, sięgając do historii i tradycji polskiej geopolityki, poszukiwała odpowiedzi na problemy związane z rolą Polski w Europie oraz jej tożsamością w skali regionalnej i ogólnoeuropejskiej. Starała się wyznaczać strategie w kategoriach geopolitycznych, czyli uwzględniających uwarunkowania polityczno-przestrzenne, odwołujących się bezpośrednio do położenia geograficznego i jego wpływ na kształtowanie się stosunku sił w regionie i określaniu wektorów polityki zagranicznej. Dyskurs w obrębie tego nurtu myśli politycznej kreślił kody geopolityczne, czyli obrazy-wyobrażenia Polski, jej sojuszników i potencjalnych przeciwników.