Kiedy debiutował w ekstraklasie, nie potrafiłem jeszcze powiedzieć "koszykówka". Kiedy przeżywał swoje najlepsze lata w złotej erze Śląska Wrocław jako nastolatek zdzierałem gardło na trybunach Hali Ludowej. A kiedy skończyłem studia i stałem się żonatym mężczyzną, on jako pierwszy zawodnik w historii przekroczył granicę 10 tys. zdobytych punktów w ekstraklasie. Jeśli ktoś choć pobieżnie interesował się koszykówką, musi znać nazwisko tego człowieka. Adam Wójcik, najlepszy polski koszykarz przełomu wieków, a może nawet w historii.

Nie ukrywam, że biograficzna opowieść Jacka Antczaka o tym wybitnym sportowcu była dla mnie niezwykle emocjonalną podróżą. Wiele z opisywanych tam meczy widziałem na własne oczy, w Hali Ludowej, później w Hali Orbita. Inne oglądałem w telewizji. O kolejnych czytałem w gazetach, później w Internecie.

Zresztą wielu kibiców w Polsce ma przyjemne wspomnienia związane z Wójcikiem. Dla fanów Śląska i Prokomu był liderem ich klubów w latach ich największej świetności. W Pruszkowie kojarzy się z "Dream Teamem" z lat 90. W Poznaniu był jednym z nielicznych jasnych punktów w nieudanym powrocie do ekstraklasy pod koniec ubiegłej dekady. Nawet kibice we Włocławku mogą wspominać magiczne mistrzostwa Europy w 1997 r., choć częściej Wójcik występował jako kat włocławskiego Anwilu w rozgrywkach ligowych.

Wszystkie te fragmenty jego przebogatej kariery zebrał Jacek Antczak w swojej książce „Adam Wójcik. Rzut bardzo osobisty”. Antczak nie jest dziennikarzem sportowym, sam przyznaje, że na koszykówce zna się słabo (a że miałem z nim okazję raz zagrać, to mogę zdradzić, że gra jeszcze gorzej). Za to ma zasłużoną opinię jednego z najlepszych dolnośląskich reportażystów.

Choć książka ułożona jest z grubsza chronologicznie (i niczym mecz koszykarski podzielona na rozgrzewkę, cztery kwarty i dogrywkę), to jednak nie stanowi klasycznej biografii, a raczej długi, ponad 350-stronicowy reportaż. Autor w razie potrzeby skacze między wydarzeniami, jeśli pasuje mu to do narracji. Obficie urozmaica własną opowieść wypowiedziami Adama Wójcika, jego żony Krystyny, trenerów, kolegów z parkietu, dziennikarzy sportowych i wielu innych ludzi, którzy mieli kontakt z Wójcikiem w trakcie jego ponad 20-letniej kariery na najwyższym koszykarskim poziomie.

Oczywiście wiele w tej książce koszykówki, w końcu, jak przyznają na jej kartach Wójcikowie, koszykówka to całe nasze życie. Jednak przede wszystkim jest to opowieść o wyjątkowym człowieku. O nastolatku z robotniczej rodziny z podwrocławskiej Oławy, który talentem i ciężką pracą doszedł niemal na sam szczyt. O mężczyźnie, który jak każdy z nas odnosił sukcesy, popełniał błędy, przeżywał porażki, cieszył się i bał się.

Wójcik szczerze opowiada o kompletnej klapie, jaką był jego pierwszy klub za granicą, o kompletnie nieprzygotowanym wyjeździe na camp Los Angeles Clippers, którzy, gdyby jakimś cudem przenieść tamtego Wójcika w dzisiejsze czasy, wzięliby go dziś do składu z pocałowaniem ręki. Nie brak historii o ciężkich finansowo początkach, anegdot o kulisach gry w klubie i reprezentacji czy o konfliktach z trenerami.

Książka zainteresuje nawet czytelnika, który na co dzień niewiele ma z koszykówką wspólnego. W końcu kariera Wójcika przypadła na lata niewiarygodnych zmian w Polsce i polskim sporcie. Zaczynał jeszcze w PRL-u, w klubie milicyjnym Gwardia, mieszkając w klubowych pokojach nad gwardyjską halą. Potem przyszły pierwsze duże pieniądze, mniej i bardziej udane wyjazdy za granicę, profesjonalne kluby z budżetami liczonymi w milionach dolarów. Zaczynał jako gracz zza żelaznej kurtyny, kończył jako obywatel Unii Europejskiej. Historię jego życia można traktować jako historię najnowszą polskiej koszykówki. Ale także świadectwo przemian, jakich nasz kraj doświadczył przez ostatnie 25 lat.

Krzysztof Krzemień