Ewangelia według św. Mateusza już od początku dziejów Kościoła cieszyła się szczególnym autorytetem, wynikającym z tego, że tradycja starożytna (Papiasz z Hierapolis, Euzebiusz z Cezarei, Ireneusz z Lyonu, Orygenes, Hieronim) uznawała, iż autorem tej Ewangelii jest dawny celnik Lewi i późniejszy apostoł Mateusz. Zredagował on swoją Ewangelię najpierw w języku hebrajskim (aramejskim). Ten tzw. Proto-Mateusz stał się podstawą znanej obecnie, napisanej w języku greckim Ewangelii, którą można jednak traktować nie jako prosty przekład, lecz jako poszerzenie, a nawet kompozycyjnie nowe ujęcie pierwotnego tekstu. Współcześnie za końcowego redaktora zwykło się uważać anonimowego, hellenistycznego judeochrześcijanina, który płynnie posługiwał się greką synagogalną. Od samego początku dziejów literatury wczesnochrześcijańskiej pisarze zarówno greccy, jak i łacińscy regularnie korzystają z Ewangelii Mateusza w polemice z heretykami, w nauczaniu, w napominaniu o charakterze etyczno-ascetycznym i dyscyplinarnym. Na Wschodzie pierwszy systematyczny, aż 25-tomowy komentarz do tej Ewangelii wyszedł w języku greckim spod pióra Orygenesa (połowa III w.),a na Zachodzie autorem pierwszego takiego komentarza (łacińskiego) jest Hilary z Poitiers (połowa IV w.). Po pojawieniu się tych pionierskich opracowań Ewangelia według św. Mateusza była najczęściej omawiana i interpretowana, nie tylko w komentarzach egzegetycznych, lecz także w homiliach głoszonych na jej temat. W niniejszym tomie zaprezentowano – nierzadko po raz pierwszy w języku polskim – wybrane fragmenty tych tekstów, pochodzących od takich autorów jak Augustyn z Hippony, Jan Chryzostom, Hieronim, Tertulian i inni.