"Widzę jedno wyjście - nie rozmnażać się." - kiedy sobie to parę lat temu uświadomiłem, życie stało się proste i przyjemne. A po mnie choćby potop.

"Widzę jedno wyjście - nie rozmnażać się." - kiedy sobie to parę lat temu uświadomiłem, życie stało się proste i przyjemne. A po mnie choćby potop.

Mam małego bzika na punkcie ekologii i kocham drzewa, ale książki czytam w wersji papierowej. Najwięksi producenci papieru w Europie to takie kraje jak Finlandia, Austria, Rosja, a są to kraje o dużej skali zalesienia. Ta podaż na papier przyczynia się do tego, że o lasy tam się dba i nie wycina całymi połaciami a selektywnie. Większym zagrożeniem jest używanie w drukarniach środków chemicznych - zmywaczy, farb i silikonu, które nie są neutralne dla środowiska oraz duże zużycie energii. Powinniśmy więc dążyć do wdrażania farb bardziej naturalnych, oraz zwiększania udziału energii odnawialnych a nie myśleć, że kupując książkę w wersji elektronicznej ocalimy świat.

Mam małego bzika na punkcie ekologii i kocham drzewa, ale książki czytam w wersji papierowej. Najwięksi producenci papieru w Europie to takie kraje jak Finlandia, Austria, Rosja, a są to kraje o dużej skali zalesienia. Ta podaż na papier przyczynia się do tego, że o lasy tam się dba i nie wycina całymi połaciami a selektywnie. Większym zagrożeniem jest używanie w...

Może trochę ogólnie, bo nie chcę sprowadzać przecież krytycznego dla nas problemu klimatu do celulozy. Po prosty skorzystam z okazji i opiszę jak rozumiem zagrożenia.

Wszelkie dywagacje o ograniczaniu aktywności prywatnych mają globalny sens, jeśli w ich konsekwencji zmiany naszych przyzwyczajeń obniżają ostatecznie potrzebę produkcji prądu. Ale nie każda zmiana zachowań od razu oznacza, że faktycznie planeta zyskuje. Nie jest łatwo wykazać jednoznacznie, że konkretna zmiana stylu życia, aktywności, unikania pewnych rzeczy jest korzystna. Na pewno używanie wysoko przetworzonych elementów (wołowina, plastik,…) obciąża planetę. Ale czy czytanie książki na smartfonie jest lepsze energetycznie, niż proces wyprodukowania książki? Trzeba by policzyć (wyszło mi na przykład, że ładując 100x w roku telefon o baterii 5000mAh potrzebujemy ok 5,4 miliona dżuli energii, a jeśli telefonów jest miliard - no to widać skalę konsumpcji energetycznej zabawki, która nie istniała dwie dekady temu). A czy potrzebujemy tego gadżetu tak bardzo? A to zaledwie drobny element.

Jeśli chodzi o klimat, to główny problem nie polega na obserwowanych przecież ciągłych jego zmianach, ale na ich szybkości w ostatnich czasach. Kluczowy jest bilans energetyczny tego, co od Słońca wpada do Ziemi i ile tego wypada z powrotem w kosmos. W stanie równowagowym obie wartości są równe i efekt cieplarniany jest na ustalonym poziomie. Jeśli jednak (jak to robią ludzie od 250 lat) SYSTEMATYCZNIE i Z PRZYSPIESZENIEM dokładamy coraz więcej gazów cieplarnianych do dotychczas zamkniętego i stabilnego obiegu gazów i energii, to pojawia się ZMIANA. Aktualnie Ziemia na to reaguje poprzez podgrzewanie atmosfery, bo jest w niej coraz więcej gazów cieplarnianych, czyli substancji rozpraszającej odbite od gruntu promieniowanie, które ponownie wraca do powierzchni. Ta nadwyżka to 1 wat mocy na metr kwadratowy powierzchni gruntu, co przyczynia się do podnoszenia temperatury, która będzie rosła do uzyskania nowej równowagi.

Oczywiście podobne zmiany zachodziły wcześniej. Ale nie było ludzi, którzy mogliby narzekać, a wymarłe w ich efekcie gatunki nie spisały swojej hekatomby. Nie chodzi o to, że będzie cieplej i na Syberii będzie można spędzać wakacje. Ale zmiana kwasowości oceanu i zmiany w wegetacji roślin wywracają, a co najmniej przemodelowują, ekosystemy. Sporo gatunków się nie utrzyma, łańcuchy pokarmowe zerwą się. Remedia też są niepewne. Można na przykład blokować dochodzące do wnętrza atmosfery promieniowanie – rozpylając siarkę w stratosferze. Ale przez to może na przykład monsun azjatycki ulec ogromnemu zaburzeniu i 1,5 mld ludzi może być w kłopocie z powodu głodu. Taka inżynieria ma globalne i nie do końca możliwe do przewidzenia konsekwencje. Ale z drugiej strony, nie robiąc nic, większość Afryki i Bliskiego Wschodu z tak rosnącą temperaturą przestanie być zdatna do zamieszkania za kilka dekad.

Wszystkie ludzkie aktywności (papiernie, drukarnie,… - żeby tylko opisać producentów książek) wymagają prądu, który jest w coraz większych ilościach potrzebny cywilizacji. Więc ogólne wymaganie na teraz jest, by obniżać zużycie prądu, albo jego źródła przełączyć na takie, które niemal nie generują gazów cieplarnianych (czyli trzeba wyłączyć z cyklu węgiel, ropę i gaz).

Zbliża się jednak jeszcze gorsza perspektywa. Prawdopodobnie aktualnie ograniczenie produkcji CO2 przez człowieka to za mało na zatrzymanie procesu, który samoistnie nasza Ziemia zacznie niedługo (kwestia kilku dekad) – nastąpi uruchamianie wyzwalania gazów z wiecznej zmarzliny i z klatratów metanu. Obie te lawiny zmian składu atmosfery nastąpią, gdy temperatura wzrośnie o 2-3 stopnie w stosunku do okresu sprzed ery przemysłowej (nie wiadomo dokładnie o ile), co już niemal osiągnęliśmy. Wtedy nie będzie mieć już znaczenia, czy my dokładamy od siebie ten dwutlenek węgla, czy nie. Otwarte jest pytanie czy z naszej drogi do zatracenia jest jeszcze odwrót?

Dla ustalenia uwagi: 6 st. C zmiany średniej temperatury na globie robi różnicę, jak zmiana klimatu między tropikami początku kenozoiku i mrozu epoki lodowcowej – tak niewielka zmiana temperatury tworzy więc ogromną różnicę jakości życia. Wcześniej takie zmiany wynikały z aktywności wulkanów czy precesji osi Ziemi (w cyklu roku Platona ok. 26000 lat – gdzie stopień nasłonecznienia zmienia się w wyniku niejednorodnego rozkładu lądu i oceanów, które inaczej reagują na promieniowanie). Ale nas w tym piekle nie było na tej planecie!

Do myślenia daje być może ciekawe przeliczenie. Ograniczenie zaśmiecania gruntu/atmosfery przez przejście na wegetarianizm przez okres roku daje taki zysk, który negatywnie rekompensuje jeden lot samolotem na weekend (tak z 1000km lotu).

Ile Polska rocznie potrzebuje energii? Tak mniej więcej tyle, ile jest w stanie zebrać panel słoneczny o powierzchni Warszawy.

Akcje promujące ograniczenie zużywania papieru są o tyle istotne, by przez nie przypominać ogólnie o tym, by nie robić rzeczy, które nie są niezbędne. Ale tak najpilniej musimy domagać się od polityków decyzji – całkowite zrezygnowanie z produkcji prądu wytwarzanego ze spalania paliw kopalnych - to szansa na ‘nieobudzenie demona’ lawinowych zmian, o których pisałem wyżej. Ponieważ większość polityków jest głucha/głupia, to musimy przeczytać kilka dobrych książek i z tą wiedzą ich punktować.

Może trochę ogólnie, bo nie chcę sprowadzać przecież krytycznego dla nas problemu klimatu do celulozy. Po prosty skorzystam z okazji i opiszę jak rozumiem zagrożenia.

Wszelkie dywagacje o ograniczaniu aktywności prywatnych mają globalny sens, jeśli w ich konsekwencji zmiany naszych przyzwyczajeń obniżają ostatecznie potrzebę produkcji prądu. Ale nie każda zmiana zachowań...

@asymon - dziękuję, jeszcze jeden wątek się wyłonił.

Pakowanie niektórych książek w folię. A także kartek, kopert, niektórych zeszytów.

@asymon - dziękuję, jeszcze jeden wątek się wyłonił.

Pakowanie niektórych książek w folię. A także kartek, kopert, niektórych zeszytów.

Kurczę, nic o ebookach?

OK, wyprodukowanie czytnika, w tym baterii, zużywa "trochę" zasobów, ale myślę że mniej niż przeciętny smartfon. Po pierwsze ekran jest dość prymitywny, po drugie czytnik chyba wymienia się rzadziej, przez 9 lat dorobiłem się drugiego urządzenia do czytania.

Kurczę, nic o ebookach?

OK, wyprodukowanie czytnika, w tym baterii, zużywa "trochę" zasobów, ale myślę że mniej niż przeciętny smartfon. Po pierwsze ekran jest dość prymitywny, po drugie czytnik chyba wymienia się rzadziej, przez 9 lat dorobiłem się drugiego urządzenia do czytania.

I dodałbym wątek taki - wieczne pióra. Odkąd z 8 lat temu kupiłem dwa-trzy pióra, nie muszę korzystać z jednorazowych długopisów. Kupuję tylko atramenty i gitara gra!

I dodałbym wątek taki - wieczne pióra. Odkąd z 8 lat temu kupiłem dwa-trzy pióra, nie muszę korzystać z jednorazowych długopisów. Kupuję tylko atramenty i gitara gra!

Ok, tak na szybko kilka refleksji:

- pracując w szkole, nie da się nie pracować na papierze; - szkoła generuje tony zbędnego papieru - same arkusze maturalne to 12 stron choćby z języka polskiego na jednego ucznia. Łatwo przemnożyć to przez dziesiątki tysięcy zdających rok w rok. A to tylko matura z języka polskiego! Jestem totalnym zwolennikiem likwidacji tych wszystkich arkuszy i zastąpienia ich zwykłym kancelaryjnym papierem, na którym pisano by wypracowania.

-Szkoły połykają tyle papieru w ciągu roku szkolnego, że to w sumie niewiarygodne. I nie chodzi o zeszyty, ale o kserówki zadań etc. To jest do wykorzenienia.

-Wszelkie badania potwierdzają nieocenione korzyści, jakie odnosi mózg, który lepiej przyswaja, gdy pisze się ręcznie na papierze właśnie. Przykładowy link: http://wyborcza.pl/7,157035,23292366,nauka-kaligrafii-i-robione-recznie-notatki-rozwijaja-mozg.html

- Ja (tak osobiście napiszę) jestem fetyszystą papieru. Mam kilka czystych, niezapisanych notesów, które czekają na "lepsze czasy", bym mógł w nich zapisywać recenzje, szkice wierszy etc. Nie umiem pracować na samym ekranie, ani notatek tak prowadzić.

- Temat jest trudny, ale nie da się go rozwiązać oddolnie. Wszystko psuje się lub naprawia od góry.

Ok, tak na szybko kilka refleksji:

- pracując w szkole, nie da się nie pracować na papierze; - szkoła generuje tony zbędnego papieru - same arkusze maturalne to 12 stron choćby z języka polskiego na jednego ucznia. Łatwo przemnożyć to przez dziesiątki tysięcy zdających rok w rok. A to tylko matura z języka polskiego! Jestem totalnym zwolennikiem likwidacji tych wszystkich...

@Różo_Bzowa, super artykuł Ci wyszedł! Skłonił nie tylko do refleksji, ale i ciekawej dyskusji oraz wymiany poglądów. Postów tyle, że człowiek na pierwszy rzut oka może odnieść wrażenie, że to jakiś tekst poświęcony Mrozowi - do tej pory chyba tylko ten autor wzbudzał tak wielkie emocje.

@Różo_Bzowa, super artykuł Ci wyszedł! Skłonił nie tylko do refleksji, ale i ciekawej dyskusji oraz wymiany poglądów. Postów tyle, że człowiek na pierwszy rzut oka może odnieść wrażenie, że to jakiś tekst poświęcony Mrozowi - do tej pory chyba tylko ten autor wzbudzał tak wielkie emocje.

Ooo, cudownie dożyć czasów, w których społeczeństwo polskie tak się wzbogaciło, że musi się ograniczać w szaleństwach zakupowych i pomyśleć nieco o przyszłości naszej planety. Cudownie dożyć czasów, w którym nasze rozczytane i rozpisane społeczeństwo staje przed dylematem oddawania bądź nieoddawania hołdu bogu papierologii i syllogomanii. No bo przecież nasze społeczeństwo jest rozczytane, rozpisane. Wprawdzie próbują nam wmówić, że z rozczytaniem to nie jest prawda, ale my nie wierzymy, wszak sama nazwa portalu zadaje kłam takowym niemądrym twierdzeniom. Z rozpisaniem źle nie jest, polska biurokracja ma się całkiem nieźle, a i też coraz więcej pisaniny wszelakiej, różnogatunkowej na polskim rynku wydawniczym, więc tu też bóg papierologii może liczyć na szczodrą daninę. To wspaniale, że i my (w końcu!) znaleźliśmy się w punkcie, o którym nasi przodkowie mogli jedynie pomarzyć. No ale ta wspaniała wiadomość zderza się z wieszczoną zagładą naszej planety. Szczęśliwi ci, co mieli więcej czasu na konsumpcję. My ledwie doszliśmy, a już każą nam zawracać (bo chyba doszliśmy już?) Cóż robić? Gdzie szukać ratunku? Odpowiedź jest prosta. W pauperyzacji. Tak, właśnie tak. Tylko brak pieniędzy ustrzeże Kowalskiego, Iksińskiego, Nowaka przed marnotrawstwem wszelakim. Nic nie działa z równą skutecznością. Nie ma człowieka bardziej ekologicznego od człowieka skrajnie biednego. Nie masz pieniędzy, nie kupujesz, a jeśli chcesz czytać, to zmuszony jesteś szukać innych rozwiązań. Genialne w swojej prostocie... No ale biedy wszak w naszym kraju już nie ma, podobno nawet samo słowo stało się archaizmem. A jeszcze nie tak dawno narzekano na ceny książek, na niechęć rodaków do słowa pisanego. A teraz trzeba się zastanawiać, jak ograniczać kompulsywne ich kupowanie. Hmm... Wszak papier stoi na drodze naszej przyszłości. Z papierem przyjdzie nam stoczyć śmiertelny bój. Taak.

Ale, ale... Żeby nie być oskarżoną, że nawet tytułu nie przeczytałam lub, co gorsza, samego artykułu (w sumie to może miałabym szansę się wytłumaczyć z nieprzeczytania tytułu, że ja po angielsku ani w ząb, że w Polsce jestem, na polskim portalu, a nie na Goodreads na przykład, choć tak po cichu ten Goodreads rozważam, więc nie zrozumiałam wcale lub przynajmniej dobrze, ale to chyba byłby większy wstyd w obecnych czasach niż pokazanie gołych czterech liter, a poza tym byłaby to nieprawda, bo za moich czasów ów angielski był wciskany w szkołach, coby można było w przyszłości podjąć peregrynacje zarobkową, nasi rządzący już to przewidzieli zawczasu, więc angielskim władam, coraz częściej w Polsce , co nie zmienia faktu, że gdy widzę publikacje zero waste coś tam, to odczuwam jedynie zerowe, ale zainteresowanie). Otóż nie! Przeczytałam. Z uwagą. I to z uwagą zwielokrotnioną portalową posuchą, całorocznie trwającym na portalu sezonem ogórkowym. Cóż z tego? Mogę jedynie ograniczyć się do stwierdzenia, że rzadko kupuję książki, bo rzadko, którą z obecnie wydawanych chciałabym mieć na własność (ot kilka niezobowiązujących spotkań z książkami, które nie kończą się małżeńskim ich spółkowaniem), lwią część mojej biblioteczki stanowią książki pokryte patyną czasu, korzystam z bibliotek (szczęśliwie obyło się bez przykrych niespodzianek, które odbiłyby się negatywnie na mych zmysłach wzrokowo-węchowych i zaowocowały jakąś traumą antybiblioteczną), pożyczanek-obdarowywanek(dobrze otaczać się czytającymi znajomymi, przynajmniej brzemię współodpowiedzialności jest lżejsze) etc., etc., ale koniec końców byłoby to zero waste bezrefleksyjne, intuicyjne, nieświadome, marginesowe, wygodnickie niemal, a więc egoistyczne, o braku entuzjazmu i przekonaniu nie wspominając, więc raczej nie błysnę jakąś radą, dla tych, dla których zero waste jest sensem życia, czy też przemijającą modą, zapoczątkowaną przeczytaniem dwóch poradników, bo i tak też przecież bywa (nie wiem, czy nie częściej). A poza tym, to zgadzam się z użytkownikiem PedroP. I nie umiem swoim działaniom nadawać większego znaczenia niż mają w rzeczywistości. A skrajności opartej na płytkich przesłankach zwyczajnie się boję.

Ooo, cudownie dożyć czasów, w których społeczeństwo polskie tak się wzbogaciło, że musi się ograniczać w szaleństwach zakupowych i pomyśleć nieco o przyszłości naszej planety. Cudownie dożyć czasów, w którym nasze rozczytane i rozpisane społeczeństwo staje przed dylematem oddawania bądź nieoddawania hołdu bogu papierologii i syllogomanii. No bo przecież nasze społeczeństwo...