Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Trudno wydać opinię o przyjaciółce. Ta książka byłaby moją przyjaciółką, gdybym spotkała ją wcześniej. I jak to jest z przyjaciółkami - rozpoznaje się je sercem (w sensie biblijnym czyli pełnymi władzami jakimi dysponujemy: rozumem, wolą, afektywnością, przylgnięciem w sensie psychologicznym). Nie da się polecić przyjaciółki innemu człowiekowi, powiedzieć "hej, to moja droga przyjaciółka, niechże stanie się droga i tobie". No, nie. Tak to nie działa. Zacznę od tego, że powieść Karolak mieści się w konwencji onirycznej i więcej - literatury pięknej, o czym należy pamiętać, gdy sięga się po tę i kolejne książki pisarki. To oznacza, że aura snu, nierzeczywistości jest celowym zabiegiem literackim. Tajemnica leży tu na styku jaźni ze świadomością, a nie kryminalnej, rodzinnej czy młodzieńczej zagadki, którą należy rozwikłać. Idziemy wraz z bohaterką przez jej relacje i stany świadomości, refleksje, wspomnienia. Niektóre typowe dla wieku kobiecego dorastania, wchodzenia w dojrzałość. Inne osobnicze, surowe, wydumane czy obrócone niczym złoty talar nieśmiertelne tematy - odrzucenie, śmierć bliskiego człowieka, poczucie straty, samotność, życie nie w pełni swoich możliwości. Mocnym elementem powieści jest wachlarz literackich motywów, metafor, obrazów, z których jak z klocków jest zbudowana powieść. Właśnie ten intelektualny rys jest elementem najbliższym młodej kobiecie, która rozczytywalaby się w tej książce, gdyby dostała ją w swoje ręce dwie dekady wcześniej. Widać też język autorki, którą znam z późniejszych powieści - cięte zdania, surowa poetyka, konieczność wypowiedzenia się, niemal odczuwalna (i tu pewnie potrzeba większej dyscypliny, a wie o tym ten, kto choć spróbował napisać powieść) oraz powtórzenia. Te ostatnie wybrzmiewają jak refren w różnych miejscach książki, spajają strukturę w całość. Lektura wymagająca, nie na jeden wieczór. Jak cenne relacje.