Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Od urodzenia zamieszkuję pogranicza.

Pierwsze przebiegało przez mieszkanie moich rodziców w wieżowcu na przedmieściach Belgradu. Na zewnątrz była Jugosławia, w domu zaś suwerennie panowała Polska. Dookoła języki mieszały się jak kawa z mlekiem.

Wraz z rozpoczęciem wojny na Bałkanach w moim życiu zjawiły się kolejne pogranicza. Ludzie cudzym życiem wytyczali granice tam, gdzie kiedyś były tylko rzeki i góry. „Gazeta Wyborcza” dała mi szansę przekraczać je i pisać dla jednej Ojczyzny o rozpadzie drugiej.

Potem przeprowadziłam się do Moskwy, poświęcając się polityce, ropie i odwiecznym polsko-rosyjskim nieporozumieniom jako korespondent Polskiej Agencji Prasowej.

Wkrótce zauważyłam, że tysiące kilometrów od granic państwowych też istnieją obszary pogranicza. Te najbardziej rozległe zamieszkiwali Rosjanie urodzeni w latach radzieckich i ich dzieci, nieznające i nierozumiejące już dawnych zjawisk i pojęć. Ludzie, którzy powinni byli być sobie najbliżsi, przez dramatyczne społeczne zmiany okazywali się obcymi, rozdzieleni przepaścią pokoleniową, na granicy realizmu i utopii, gdzie współistnienie i przenikanie się życia faluje jak znak nieskończoności.

Zrozumiałam, że ludzie są najważniejszym pograniczem – miejscem poznawania i godzenia odrębności – i napisałam tę książkę.

Potem w Amsterdamie zamieszkałam na granicy ziemi i wody – żywiołów jak nigdzie indziej na świecie nawzajem pogodzonych na pograniczu ufności w ludzki rozum i doświadczenie.