Jesteśmy społecznością, która kocha książki

O tej powieści najpierw przeczytałam u Wańkowicza, bo przełożyła ją na polski córka Melchiora - Marta. Zrobiła to świetnie i bardzo żałuję, że nie przełożyła drugiej książki Betty MacDonald. Spotkałam się już opiniami, że może i "Jajko" jest fajne, ale trudno przebrnąć przez początek. Ponieważ pierwszy rozdział nie zrobił na mnie takiego wrażenia, wykazuję nietolerancję i złośliwość twierdząc, że to zwykłe lenistwo czytelnicze i oczekiwanie na pogryziony obiad, czyli żeby się samo przeczytało. Historia jest naprawdę interesująca, zabawna, realistyczna i wciąż aktualna nie tylko w USA. Nie spodziewajcie się ognistego wątku miłosnego - miłość, macierzyństwo, osobiste pragnienia, to wszystko dławi, tłumi i przytłacza etos farmera, osadnika, zdobywcy. Krótko mówiąc - ciężka praca od świtu do nocy, brak podstawowych wygód, rzadki kontakt z cywilizacją itd. itp. Gdyby bohaterka nie była młoda i gdyby nie miała zmysłu obserwacyjnego, poczucia humoru oraz dystansu do samej siebie - stworzyłaby ponurą opowieść z wyeksponowanym wątkiem samobójczym po dokonaniu kilku morderstw. Typy ludzkie opisane przez Betty MacDonald jak ulał pasowały i wciąż pasują do ludzi z naszego otoczenia. Bez wahania wskażę lokalnych Kettle'ów, Hicksów, Człowieka od Pieców czy Indian. Irytują mnie i czasami śmieszą, ale tak jak Betty doceniam ich życzliwość, umiejętności, uczynność a czasem po prostu obecność. Jeśli chodzi o aktualność obserwacji Autorki, to służę cytatem:"Farmerzy CHCIELI być posępni i chcieli, żeby każdy, kto ich odwiedza, zasępił się także. Jeśli wszystkie kury sąsiada znosiły co dzień jajko o dwóch żółtkach, wszystkie krowy ocieliły się właśnie jałówkami, cała hipoteka została zapłacona, zboże obrodziło buszel od kłosa a on sam właśnie dokopał się na północnym kawałku swego gruntu nafty - nie wolno było napomknąć o żadnym z tych szczęśliwych wydarzeń. Zamiast tego patrzyło się na kury mówiąc: "duża nośność osłabia kury i sprzyja rozwojowi chorób". Smętnie kopiąc noga żłób, sąsiad odpowiadał na to: "I w dodatku obniża cenę jaj". A to znacie; "Doświadczenie nauczyło mnie, że farmerzy byli jak te kobiety, którym sprawia jakąś dziwną radość pomniejszanie własnych sukcesów i które na przykład częstują cię ciastem domowej roboty mówiąc:"Strasznie mi się nie udało", a potem okazuje się, że ciasto jest świetne i tak lekkie, iż aby ugryźć kęs, trzeba je przytrzymać oburącz." Po przedstawieniu tygodniowego rozkładu prac domowych (a Betty pomagała również mężowi w jego "pozadomowych" zajęciach) możemy przeczytać takie oto podsumowanie: "uczciwa kobieta leży w łóżku tylko między siódmą wieczorem a czwartą rano, chyba że rodzi lub nie żyje." Przy jesiennym robieniu przetworów przypominam sobie taką refleksję Betty: "Robienie zapasów zimowych to zboczenie umysłowe, jak każda forma paskarstwa. Najpierw sadzi się za dużo w ogrodzie, potem traci się niezliczone godziny, uprawiając to w piekącym słońcu, a potem kupuje się szybkowar i wszystko konserwuje, żeby nic się nie zmarnowało." Tak więc oprócz dobrej zabawy mamy i refleksje oraz cenne i trafne obserwacje. Uderzyło mnie, że obecność dziecka, małej Ani, nie odgrywa jakiejś wiodącej roli w zapracowanym życiu Betty i Boba. Ania jest - ale nie w centrum zainteresowania, brak informacji o pierwszych uśmiechach, radościach rodzicielstwa i nieodpartym uroku niemowlęcia. Trochę to smutne. Podobnie jak motto części czwartej: "Mężczyzna pracuje od świtu do zmierzchu, praca kobiety nie kończy się nigdy". W posłowiu jest informacja o tym, że Betty i Bob rozwiedli się. Czemu przyjęłam tę informację z ulgą? Posiadam dwa egzemplarze "Jajka": jeden kupiony na bukinistycznym stoisku podczas pobytu w Krakowie, wyd. z 1996 roku i drugi, kupiony na Allegro z 1949 roku. W nowszym wydaniu pominięto dedykację: "Siostrze mojej Mary która zawsze wierzyła w to, że cokolwiek ona postanowi - ja potrafię wykonać." Oczywiście nie pozbędę się nadwyżki "Jajka", bo oba egzemplarze darzę wielkim sentymentem i co jakiś czas czytam. A ostatnio zaczęłam marzyc o posłuchaniu audiobooka. Dlaczego nie? Myślę, że Paulina Holtz byłaby w sam raz.