Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Książka kupiona na allegro po powrocie z naszej pierwszej (ale jak się okazało jedynej i zapewne ostatniej) podróży do Indii, a właściwie jej dwóch eksportowych zakątków Bombaju (Mumbaju) i Goa. Religioznawca Tadeusz Margul prawie czterdzieści lat przed nami odwiedził ten kraj i opisał swoje wrażenia. Ci ciekawe – przybył tam … w kajucie statku handlowego, albowiem nie istniał tam jeszcze lotniczy ruch turystyczny. Jakie było nasze zaskoczenie, gdy okazało się, że podzielamy te same spostrzeżenia z autorem. Przede wszystkim niesamowita empatia i wrażliwość, także fizyczna, Hindusów. Z jednej strony tak jakby wiedzieli, czego potrzeba cudzoziemcowi. Z drugiej zaś mimo przeludnienia i olbrzymiego ruchu potrafią funkcjonować z maksymalnym poszanowaniem cudzej prywatności. Nawet w mijającym się tłumie osób w przejściu podziemnym nikt nikogo nie potrąca ani nie dotyka. Nie ma chwytania za rękę, za ramię etc. Wszyscy mijają się bezdotykowo, a sprzedawcy, kelnerzy, taksówkarze etc. ograniczają się na szczęście do kontaktu werbalnego. Tak jak autor doświadczyliśmy tez potrzeby kolekcjonowania tego, co się obecnie nazywa danymi osobowymi, czyli wizytówek z adresami (w tym mailowymi) i telefonami, albo przynajmniej samych danych. Ale zgodność spostrzeżeń to nie jedyna zaleta. Autor znakomicie analizuje zachowania społeczeństwa Indii, nie tylko dotyczącej ich życia religijnego i duchowego. Potrafi zwrócić uwagę na zachowania nie zauważalne przez „podróżników”, blogerów czy „znawców tematu” i przekonująco je uzasadnić. Podróże to na pewno sztuka patrzenia. Tadeusz Margul takową posiadał, mimo skromnych – z dzisiejszego punktu widzenia – środków podróżowania oraz dokumentowania. Tym bardziej warto się zapoznać z jego relacją.