Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Do „Triumfu śmierci” zabrałem się nie z zamiłowania do romansów, które nie należą do moich ulubionych książek, ale dlatego, że chciałem przeczytać cokolwiek napisanego przez Gabriele D’Annunzio. Postacią pisarza, poety, uwodziciela i przywódcy zainteresowałem się trochę wcześniej, prawdopodobnie słuchając albumu „Le ceneri di Heliodoro” zespołu Rome. Trudno przejść obojętnie obok człowieka, któremu w 1919 roku w Europie udało się przez ponad rok sprawować rządy we własnym mieście-państwie, a co więcej wypełnić ten okres kultem swojej osoby, przedziwną ideologią, orgiami i zażywaniem kokainy. Przechodząc od osoby autora do treści książki, fakt, że D’Annunzio był poetą, przejawia się w „Triumfie” w cudowny sposób, od opisów przyrody, architektury, do ludzi: ich wyglądu, zachowania, zwyczajów i uczuć. Niemal każda scena staje się obrazem namalowanym doskonale za pomocą zróżnicowanego języka. Oznacza to również, że w niektórych momentach pisarz balansuje na krawędzi między podniosłym pięknem, a niezręcznym patosem, ale prawie zawsze udaje mu się zostać po właściwej stronie. Początek dzieła, mniej więcej do wyjazdu Giorgia z domu rodzinnego może nudzić, a dialogi, co już wspomniałem w poprzednim akapicie, kojarzyć się z brazylijską telenowelą. Warto je wytrzymać, by móc potem przebywać w Abruzji, obserwując życie jej mieszkańców i powolną wewnętrzną przemianę bohatera przeżywającego z wielką intensywnością każde ze swoich uczuć. Gdy wraz z biegiem akcji zagłębiamy się w myśli nadczłowieka i zaczynamy je rozumieć, każda jego decyzja wydaje się najlepszym ze wszystkich złych wyjść. Po przeczytaniu „Triumfu śmierci” można mieć wrażenie, że narcyzm i samozachwyt D’Annunzio był uzasadniony. Najkrócej można powiedzieć: książka w kolorze. ------------------------------------------------ Rewiduję nieznacznie swoją opinię po dwóch latach. Zdążyłem przez ten czas poznać inne dzieła D'Annunzio, przetłumaczyć niektóre z jego wierszy, oraz, co najważniejsze, przeczytać „Triumf śmierci” w oryginale. Język, którym posługuje się autor jest absolutnie niesamowity, niemożliwy do oddania w przekładzie. W ogromnym zasobie słów pojawiają się z pełną swobodą i naturalnością dziesiątki archaizmów. Zdania świadomie zostały skonstruowane w celu uzyskania jak najlepszego, praktycznie muzycznego brzmienia i rytmu, powieść w wielu momentach wchodzi więc w prozę poetycką. Psychologiczny rozwój Giorgia poprowadzony jest perfekcyjnie i wbrew temu, co pisałem przed dwoma laty, początek książki pasuje do całości. Po nałożeniu na siebie „Triumfu śmierci” oraz wierszy, szczególnie z „Intermezzo di rime” i „Alcyone”, myślę, że zaczynam powoli rozumieć głoszoną przez D'Annunzio wizję człowieka i przyrody.