Książka Pawieła Basińskiego "Lew Tołstoj. Ucieczka z raju" została nominowana w Plebiscycie Książka Roku 2015 lubimyczytać.pl w kategorii Powieść historyczna.
Jest cenionym pisarzem, dziennikarzem, krytykiem i literaturoznawcą. Studiował na uniwersytecie w Saratowie oraz w Literackim Instytucie im. Maksyma Gorkiego w Moskwie. Członek Związku Pisarzy Rosyjskich, wykładowca na rosyjskiej akademii literatury współczesnej. Zasiada w jury Nagrody Sołżenicyna. Autor kilkunastu książek: antologii wierszy, zbiorów esejów i powieści. Jest specjalistą nie tylko od Lwa Tołstoja, ale i Maksyma Gorkiego czy Osipa Mandelsztama.
Bardzo dobra książka, którą czytałem z dużym zaangażowaniem. Ocenę nieco obniżyłem, gdyż rozczarowało mnie poświęcenie mniej miejsca opisowi życia i myśli Jana z Kronsztadu. Chyba również wyzwanie zestawienia i porównania życiorysów obydwu antagonistów nie do końca się autorowi udało. Choć nie było to na pewno łatwe zadanie.
Niemniej, lektura ta dała mi dużo przyjemności.
Co takiego jest pociągającego w literaturze rosyjskiej i całej kulturze w ogóle, wciąż nie wiem i chyba nigdy się nie dowiem. Pierwszą część czytałam stosunkowo dawno i z perspektywy czasu trudno mi ocenić na ile „Historia pewnej wrogości” jest powieleniem faktów z „Ucieczki z raju”, ale mimo to dobrze było odświeżyć pamięć. Wspaniale się czytało (obie pozycje zresztą). Mnóstwo niezwykle trafnych spostrzeżeń, głębokich analiz umysłu, doświadczeń, wpływu dzieciństwa pisarza na twórczość i poglądy. Bardzo obiektywne podejście pozwalające na własną refleksję, zadumę. Rozkosz dla wyobraźni tonąć w tym świecie cerkwi, guberni, majątków, ikon, w tym barwnym różnorodnym klimacie, specyficznym brzmieniu tych wszystkich rosyjskich nazwisk i dodatkowo móc cieszyć oko zamieszczonymi w książce zdjęciami. Z pewnością dla koneserów twórczości samego Tołstoja, jak i maniaków kultury rosyjskiej.
Mnóstwo pytań, które wciąż pozostają bez odpowiedzi. Kim jest Bóg, czym jest wiara? Gdzie leży prawda?