Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Czy jak napiszę, że wstałam przed 5.00 rano, żeby doczytać tę książkę do końca, to wystarczy mojej opinii? To napiszę, że miło było przeczytać powieść, która dotyka takiej „mniej popularnej” tematyki; że cieszyłam się jak dziecko, kiedy zrozumiałam, że autorka nie będzie serwować czytelnikom głupiego i naiwnego wątku romantycznego; że pełno było w tej książce ciekawych ludzkich historii; że podobało mi się nieoczywiste zakończenie. Jedyne, co mi się w powieści Rachel Kushner nie podobało, to rozdziały pisane z perspektywy Gordona, ale i przez nie jakoś przebrnęłam. Wspomniane przeze mnie ludzkie historie wielu czytelników może skrytykować i uznać za fragmentaryczne – bo takie w istocie są. Wydaje mi się, że Rachel Kushner intencjonalnie pokazała nam tylko małe urywki z życiorysów postaci zaludniających tę powieść, aby uświadomić czytelnikowi, że zawsze tak naprawdę znamy tylko fragmenty czyjegoś życia; fragmenty, które o niczym nie przesądzają. Czy Romy Hall popełniła przestępstwo? Owszem. Czy była złym człowiekiem? Nie do końca. Czy zasłużyła na tak surową karę? Tego też nie można być pewnym po przeczytaniu wszystkich fragmentów opisujących jej codzienność przed tym, jak popełniła błąd, który odmienił jej życie na zawsze. Dobrą metaforą całego tego spostrzeżenia jest wspomnienie Romy o chłopaku, którego niegdyś znała, a który podczas pobytu w więzieniu wstąpił w szeregi neonazistów – ten sam chłopak na wolności miał czarnoskórą dziewczynę, która urodziła mu kilkoro dzieci. Na pierwszy rzut oka wszystko wydaje się oczywiste: winna, niewinna – ale Rachel Kushner pokazuje nam, że każda historia składa się z urywków, a jej ostatnie zdanie można napisać dopiero po zapoznaniu się ze wszystkimi z nich.