-
ArtykułyTu streszczenia nie wystarczą. Sprawdź swoją znajomość lektur [QUIZ]Konrad Wrzesiński1
-
ArtykułyCzytamy w weekend. 10 maja 2024LubimyCzytać315
-
Artykuły„Lepiej skupić się na tym, żeby swoją historię dobrze opowiedzieć”: wywiad z Anną KańtochSonia Miniewicz1
-
Artykuły„Piszę to, co sama bym przeczytała”: wywiad z Mags GreenSonia Miniewicz1
Lalka t. II
- Kategoria:
- literatura piękna
- Seria:
- Pisma wszystkie
- Wydawnictwo:
- Episteme, Towarzystwo Literackie im. Adama Mickiewicza
- Data wydania:
- 2017-01-01
- Data 1. wyd. pol.:
- 2017-01-01
- Liczba stron:
- 374
- Czas czytania
- 6 godz. 14 min.
- Język:
- polski
- ISBN:
- 9788365172143
29 września 1887 roku w warszawskim „Kurierze Codziennym” ukazał się pierwszy odcinek „Lalki” – jednej z najwybitniejszych polskich powieści i największego dzieła Bolesława Prusa. 130 lat później w ręce Czytelników oddajemy pierwsze krytyczne wydanie tej powieści!
Pierwsze krytyczne wydanie Lalki ukazuje się w ramach Pism wszystkich Bolesława Prusa. Przygotowali je Józef Bachórz i Beata Utkowska. Edycja różni się od poprzednich, opartych przede wszystkim na opracowaniach Zygmunta Szweykowskiego, zasłużonego badacza twórczości autora Lalki, rozkochanego w tej powieści, czasem jednak nadmiernie dbałego o dostosowywanie jej języka do języka dydaktyki szkolnej.
Tekst obecnego wydania Lalki został przygotowany na nowo. Jego podstawą jest drugie książkowe wydanie powieści z 1897 roku – ostatnie, w którym w jakiejś mierze uczestniczył Prus. Zmiany spowodowane ingerencją cenzury w zaborze rosyjskim oraz wszelkie inne skażenia tekstu naprawione zostały w oparciu o zachowany we fragmentach autograf, pierwodruk odcinkowy w warszawskim „Kurierze Codziennym” (1887-1889) oraz pierwsze wydanie książkowe (1890). W dodatkach krytycznych do każdego tomu Lalki edytorzy uzasadniają wszystkie wprowadzone poprawki, a w rejestrze odmian odnotowują różnice między przekazami, tak, aby umożliwić rekonstrukcję dziejów kształtowania się utworu.
Dużo ostrożniej niż w dotychczasowych wydaniach przeprowadzona została modernizacja tekstu. Edytorom zależało na takim uwspółcześnianiu zapisu, który by nie zatarł indywidualizmu języka Prusa, respektował jego upodobania, a jednocześnie nie sugerował, że pisarz mówił dzisiejszą polszczyzną. Dlatego do obecnego wydania Lalki powróciło sporo pełnoprawnych i poprawnych w XIX wieku form, ale i dziś powszechnie zrozumiałych, takich jak „loika”, „tualeta”, „doktór”, „paznogieć”.
Wydawcy dzisiejsi zadbali więc o to, aby w przypisach objaśnić realia i język XIX wieku. W komentarzach rzeczowych podają znaczenie dawnego słownictwa, wskazują źródła cytatów, rozszyfrowują aluzje literackie, gromadzą niezbędne informacje o wspomnianych w powieści osobach, miejscach, instytucjach, zdarzeniach. W stosunku do poprzednich edycji (w serii „Biblioteki Szkolnej” czy zwłaszcza w zasobnej w przypiski „Bibliotece Narodowej”) objaśnienia te są rozmiarami skromniejsze, ale w niektórych miejscach zostały merytorycznie poprawione i uzupełnione.