„Uświadamiam sobie, że tylko teściowa z synową mogą toczyć regularną wojnę, nawet nie podnosząc głosu“. - „Teściowa“.

Wiele powieści ubiega się o tytuł najbardziej wciągającej, chce trzymać w napięciu albo wrzucić w sam środek frapującego problemu, obiecuje zaskakujące zwroty akcji albo silne emocje, chce być książką lata, roku, najlepszą w swoim gatunku, a nawet być TYM tytułem, który przyćmiewa wszystkie inne. Chce trafiać na listy TOP przed i po premierze.

Nie inaczej jest w przypadku „Teściowej” australijskiej pisarki Sally Hepworth, która szturmem podbiła serca amerykańskich i brytyjskich czytelników. Poznajemy ród Goodwinów złożony z małżonków Diany i Toma oraz ich dorosłych dzieci, które mają już własne rodziny: Olliego i Lucy wraz z dziećmi oraz Nettie i Patricka. Szczególnie niełatwa relacja zdaje się łączyć Lucy i Dianę, co można by zrzucić na karb typowych tarć między teściową a synową. Ot, majętna i zaangażowana w wolontariat Diana, podpora społeczności, po prostu wie, czego chce – i chce tego, co najlepsze dla syna. Lucy ma świadomość, że czasem niektóre poprzeczki są zbyt wysoko zawieszone, by je przeskoczyć, ale to nie znaczy, że nie można próbować. Z tym że samo próbowanie nie zyskuje aprobaty w oczach teściowej. Trudna relacja mogłaby być motorem kolejnych żartów o synowych i teściowych, ale nikomu nie jest do śmiechu, gdy Diana niespodziewanie umiera. Na pierwszy rzut oka wydaje się, że popełniła samobójstwo, jednak okoliczności śmierci zwracają uwagę policji, która rozpoczyna oficjalne śledztwo. Rodzi się pytanie: jeśli nie popełniła samobójstwa, to co się stało? Jej śmierć jest przecież faktem. Funkcjonariusze zaczynają bliżej przyglądać się Goodwinom z Lucy na czele, co otwiera drzwi do domu pełnego sekretów i gry pozorów.

Australijski klimat i krajobrazy muszą mieć w sobie coś wybitnie inspirującego do tworzenia opowieści o rodzinnych dramatach i sile tajemnic. Liane Moriarty mogłaby chyba to potwierdzić – jej „Wielkie kłamstewka” do tej pory stanowią punkt odniesienia dla wielu tytułów na rynku. Moglibyśmy w nieskończoność wymieniać kolejne historie o rodzinnych sekretach i tajemniczych śmierciach, o niełatwych relacjach małżeńskich czy rodzicielskich, ale pozostaje pytanie: jak wyróżnić się na ich tle? Przed sięgnięciem po „Teściową” obawiałam się, że będzie to kolejny tytuł z tej kategorii, który będzie dość, nazwijmy to, „letni” – niewzbudzający silniejszych emocji ani większego zainteresowania. Typowy na tej półce, ale niewyróżniający się. Nie znając dotychczasowego dorobku autorki, postanowiłam dać jej szansę, w dużej mierze zaciekawiona powieścią ze względu na znaczącą liczbę ocen na zagranicznych portalach czytelniczych czy na Amazonie. Nie spodziewałam się tak miłego zaskoczenia.

Opis „Teściowej” zdaje się odhaczać wszystkie punkty domestic thrillera: mamy rodzinne sekrety, tajemniczą śmierć i atmosferę gęstniejącą w czterech ścianach domu. Nie jest to jednak thriller w takim wymiarze, w jakim zwykliśmy postrzegać ten gatunek. Hepworth nie stara się za wszelką cenę trzymać czytelnika w napięciu, większą uwagę przykładając do rozbudowanej warstwy obyczajowej i dramatu rodzinnego, w który wplata delikatnie wątek kryminalny. Choć śmierć Diany i śledztwo unoszą się nad całą historią, to najważniejsze jest życie przed tragedią – jak żyli Goodwinowie, z jakimi osobistymi problemami się mierzyli, kim są prywatnie. Hepworth ochoczo operuje elementami typowymi dla gatunku i dobrze sobie z tym radzi, sprawiając, że to, co typowe, przestaje być problemem, a staje się zaletą. „Teściowa” ma tę niewątpliwą wartość, że potrafi zainteresować czy nawet zafascynować nie tylko sekretami bohaterów, ale i ich zwyczajnym życiem. Podejmuje temat macierzyństwa, małżeństwa, finansów, kariery, pomocy i wolontariatu, wychowywania dzieci i problemów w komunikacji, tworząc mozaikę zagadnień, z którego wyłania się portret Goodwinów. Nie grzęźniemy w rodzinnych tajemnicach ani w snutych opowieściach o prywatnych osiągnięciach i bolączkach, bo dzięki wartkiej narracji nawet najbardziej rozbudowane wątki poboczne są w stanie zainteresować, dokładając w jakiś sposób do głównej intrygi i ubarwiając historię. Autorka za sprawą wymiennych perspektyw Lucy i Diany odsłania kolejne warstwy przeszłości i jej wpływ na teraźniejszość, dokopuje się do problemów, sekretów i rozmów wszystkich członków rodziny, szukając początku tej drogi, która zakończyła się śmiercią Diany. Które pęknięcie doprowadziło do rozłamu? Gdzie kryją się odpryski prawdy? Podrzucając kolejne fałszywe tropy i mieszając je z prawdziwymi, autorka przeprowadza czytelnika przez kolejne pytania, zaczynając od „co się tak naprawdę stało?”, a kończąc na „kto za tym stoi?”. Hepworth stara się zwodzić wszystkich i choć na pewnym etapie zaczynamy się domyślać, do czego zmierza opowieść, nie odbiera to przyjemności z czytania – chyba nawet zaczęłam wtedy czytać jeszcze szybciej, przewracając kolejne strony, żeby dotrzeć do finału i utwierdzić się w przekonaniu, że miałam rację. Z przyjemnością podjęłam grę autorki.

Powieść Sally Hepworth jest idealnym przykładem na powieść rozrywkową, która piekielnie wciąga i jest lekturą „na raz”, bo nie chce się jej odkładać. Nim się spostrzegłam, dotarłam do finału i musiałam rozstać się z rodziną Goodwinów. Ich historia przypomina zdjęcie w zbitej ramce, naznaczone pęknięciami, na które jednak nie możemy przestać patrzeć, a niektórzy, jak Diana, mogą się poważnie zranić odłamkami…

Autorka nie spoczywa na laurach i w kwietniu 2021 roku na amerykańskim rynku ukaże się „The Good Sister”, tym razem o relacji sióstr i mrocznych sekretach z przeszłości. Po „Teściowej” jestem dobrej myśli.

Perfekcyjna lektura na lato.
Jesień. Zimę. I wiosnę.

Natalia Karolak