Jedną z zalet komercyjnego rynku książki jest niewątpliwie dbałość o atrakcyjność tytułu dla potencjalnie jak najszerszego kręgu odbiorców. Tego niegdyś brakowało. Kto zgadnie, kim był tytułowy generał, porównany do popularnego owocu? Nawet wiedząc, że autor biografii był historykiem pokolenia napoleońskich dowódców wojsk polskich, szczególnie ich losów po 1815 roku.
No i sam Józef Zajączek nie budzi dziś specjalnych emocji ani historyków, ani miłośników książek historycznych. Tylko Jacek Czech napisał dla Przemysława Gintrowskiego wiersz o księciu Józefie Poniatowskim, gdzie w jednej ze zwrotek wieszczy „Na murach Lipska legł bitewny pył, A w kraju dźwięczy melodyjka stara, Że ten kto wczoraj jakobinem był, Jutro zostanie namiestnikiem cara”. Z tym, że zapewne niewiele osób identyfikuje owego jakobina – namiestnika.
A szkoda, bo Józef Zajączek to bardzo ciekawa postać. I typowa dla swojej epoki, także jeśli chodzi o ewolucję poglądów. Marian Brandys ciekawie kreśli historię jego życia, pokazując drogę od przesiąkniętego ideałami rewolucji radykała i zdecydowanego zwolennika walk insurekcyjnych, jednego z pierwszych kawalerów orderu Virituti Militari za bitwę pod Zieleńcami w 1972 roku, poprzez napoleońskiego generała, uczestnika walk w Egipcie i Rosji, którego nazwisko uwieczniono na Łuku Triumfalnym aż do stanowiska Namiestnika Królestwa Polskiego (tzw. Kongresowego).
I warto towarzyszyć autorowi, pięknie i ciekawie opisującego tą nietuzinkową postać. Wypada przy tym tylko żałować zakończenia kariery Zajączka. Gdyby zginął w bitwie pod Berezyną byłby pewnie równie popularny wśród potomnych, jak jego przełożony zarówno w armii Rzeczpospolitej jak i Księstwa Warszawskiego – książę Józef Poniatowski.

Jedną z zalet komercyjnego rynku książki jest niewątpliwie dbałość o atrakcyjność tytułu dla potencjalnie jak najszerszego kręgu odbiorców. Tego niegdyś brakowało. Kto zgadnie, kim był tytułowy generał, porównany do popularnego owocu? Nawet wiedząc, że autor biografii był historykiem pokolenia napoleońskich dowódców wojsk polskich, szczególnie ich losów po 1815 roku.
No i...