Zapewnienie ciągłości i niezawodności dostaw paliw i energii stanowi istotne wyzwanie stojące przed współczesnym państwem, zarówno w aspekcie gwarancji jego suwerenności w wymiarze międzynarodowym, jak i w aspekcie gwarancji podstawowych praw i wolności obywatelskich (prawa do godnego życia),ochrony porządku publicznego, czy wreszcie w aspekcie jego odpowiedzialności za prawidłowy stan gospodarki. Jednocześnie też nie ulega wątpliwości, iż sektor energetyczny w istotny sposób wpływa na środowisko naturalne, w tym na zmiany klimatu. Z tego względu konieczność uwzględnienia wymogów ochrony środowiska w sektorze energetycznym nie budzi wątpliwości, natomiast rozstrzygnięcia wymaga kwestia możliwego do zaakceptowania poziomu tej ochrony, jej instrumentów i koniecznego wyważenia z pozostałymi celami regulacji gospodarki.

Z uwagi na ogromne znaczenie sektora energetycznego dla funkcjonowania współczesnej cywilizacji, kształtowanie i następnie wdrażanie polityki energetycznej, oraz powiązanej z nią polityki klimatycznej, musi uwzględniać cały kontekst i znaczenie sektora energetycznego zarówno w jego wymiarze globalnym, krajowym i regionalnym. Chodzi tu o tak kluczowe kwestie, jak chociażby ekonomiczne i społeczne koszty transformacji energetyki, uwzględnienie potencjału i możliwości w tym zakresie po stronie poszczególnych państw członkowskich, wpływ tej transformacji na konkurencyjność europejskiej gospodarki, zagwarantowanie bezpieczeństwa energetycznego traktowanego również jako element bezpieczeństwa narodowego państw członkowskich i ich obywateli, czy też stymulowanie rozwoju gospodarczego i technologicznego.

Jako, że kompetencje odnoszące się do regulowania powyższych zagadnień są w zróżnicowany sposób rozłożone pomiędzy Unię i jej państwa członkowskie, jak najbardziej zasadne wydaje się dokonanie krytycznej analizy podstaw prawnych, celów, instrumentów i dotychczasowych założeń rozwoju unijnej polityki energetycznej i klimatycznej i to w ujęciu interdyscyplinarnym. Monografia naukowa „Polityka energetyczna i klimatyczna Unii Europejskiej” pod redakcją dra hab. Bogumiła Szmulika, prof. ucz. i dra Łukasza Gołębia podejmuje próbę przedstawienia tej skomplikowanej i wielowątkowej tematyki, prezentując opracowania wybitnych polskich specjalistów, badaczy problematyki funkcjonowania Unii Europejskiej i jej polityk.