Antemurale. Schyłek Wielkiego Księstwa Litewskiego 1918–1922
Co łączy współczesnych Polaków, Litwinów, Białorusinów oraz innych mieszkańców byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego, zwłaszcza najmłodsze pokolenia? Najłatwiej odpowiedzieć, że wspólna wielowiekowa przeszłość, sięgająca czasów Jagiellonów, wspólnota bytu państwowego Korony i Wielkiego Księstwa, ponadto europejska tożsamość i teraźniejszość. O przeszłości zwykle pamięta się przy okazji wielkich, okrągłych rocznic, takich jak setna rocznica restytucji polskiej państwowości. Wydarzenia, które miały miejsce w latach 1918–1922 zadecydowały ostatecznie o rozejściu się dróg obywateli Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Co sprawiło, że nie udało się w żadnej formie zrekonstruować wielkiego, nie tylko terytorialnie lecz i kulturowo, bytu politycznego, który był niegdyś dla Europy wzorem, a nawet budził zawiść wielu? Czy była to niechęć sąsiadów i wpływy obcych, Niemiec, bolszewickiej Rosji, aliantów zachodnich: Francji oraz Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych? Czy były to skutki wojny polsko-bolszewickiej 1918–1920, wprawdzie przez Rzeczpospolitą wygranej, lecz przegranego później traktatu pokojowego w Rydze (marzec 1921). A może błędy, które popełnił w swej polityce federacyjnej Józef Piłsudski, m.in. niepowodzenie operacji kijowskiej (kwiecień–maj 1920 roku),zdecydowany opór Litwinów przeciwko integracji czy też wynik „buntu” generała Lucjana Żeligowskiego? Wielu jest zdania, że powodem klęski i schyłku Wielkiego Księstwa Litewskiego były swary i nieprzygotowanie elit politycznych, zarówno polskich, jak i litewskich. Inni natomiast uważają, że sama idea była już wówczas politycznym anachronizmem i – jak to ujął Lukrecjusz (O naturze wszechrzeczy) – ex nihilo – nihil fit. Rozpoczęty przed stu laty dyskurs historyczny i publicystyczno-medialny trwa do dziś.
Na powyższe i szereg innych pytań znajdzie Czytelnik odpowiedź w prezentowanej pracy.
Porównaj ceny
W naszej porównywarce znajdziesz książki, audiobooki i e-booki, ze wszystkich najpopularniejszych księgarni internetowych i stacjonarnych, zawsze w najlepszej cenie. Wszystkie pozycje zawierają aktualne ceny sprzedaży. Nasze księgarnie partnerskie oferują wygodne formy dostawy takie jak: dostawę do paczkomatu, przesyłkę kurierską lub odebranie przesyłki w wybranym punkcie odbioru. Darmowa dostawa jest możliwa po przekroczeniu odpowiedniej kwoty za zamówienie lub dla stałych klientów i beneficjentów usług premium zgodnie z regulaminem wybranej księgarni.
Za zamówienie u naszych partnerów zapłacisz w najwygodniejszej dla Ciebie formie:
• online
• przelewem
• kartą płatniczą
• Blikiem
• podczas odbioru
W zależności od wybranej księgarni możliwa jest także wysyłka za granicę. Ceny widoczne na liście uwzględniają rabaty i promocje dotyczące danego tytułu, dzięki czemu zawsze możesz szybko porównać najkorzystniejszą ofertę.
Mogą Cię zainteresować
Książka na półkach
- 3
- 1
- 1
- 1
Cytaty
Bądź pierwszy
Dodaj cytat z książki Antemurale. Schyłek Wielkiego Księstwa Litewskiego 1918–1922
Dodaj cytat
OPINIE i DYSKUSJE
Sam tytuł jeszcze przed lekturą zapowiadał się ciekawie. Miałem jednak nadzieję, że autor, czyli Grzegorz Łukomski, położy w swoich rozważaniach dużo większy nacisk na perspektywę różnych ludów zamieszkujących obszar dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Oczywiście w publikacji jest eksponowany wątek formowania się w drugiej połowie XIX w. świadomości narodowej Litwinów, Ukraińców czy Białorusinów, ale jeżeli ktoś, tak jak ja, liczył na pogłębioną analizę w tym zakresie, ujmującą aspekt kulturowy i socjologiczny, może być zdecydowanie rozczarowany.
Książka w zasadzie jest próbą opisu wydarzeń, które przyczyniły się do tego, że po zakończeniu I wojny światowej taki twór jak wielonarodowe Wielkie Księstwo Litewskiego praktycznie nie miał racji bytu. Przede wszystkim autora interesują stosunki między rządem Litwy Kowieńskiej a odrodzonym państwem polskim i przez ten właśnie pryzmat patrzymy na walki o Wilno w 1919 r., powstanie sejneńskie, wojnę polsko-bolszewicką czy bunt gen. Żeligowskiego, który doprowadził do utworzenia Litwy Środkowej. Grzegorz Łukomski stara się naświetlić czytelnikowi również szerszą perspektywę polskich i litewskich działań dyplomatycznych na arenie międzynarodowej. Pojawiają się więc w publikacji takie rozdziały jak: „Sąsiedzi: Niemcy–Rosja” oraz „Ententa wobec polskiej polityki wschodniej”. Ciekawie napisane, chociaż moim zdaniem w swej treści nie wykraczające znacząco poza zakres wiedzy z podręczników akademickich.
Muszę przyznać, że mimo przystępnego języka zmęczyły mnie opisy działań zbrojnych, chociaż zdaję sobie sprawę, że pasjonaci wojskowości i militariów mogą być przeciwnego zdania i po przeczytaniu „Antemurale” stwierdzić, że są nieusatysfakcjonowani.
Pracę, pomimo tego, że posiada przypisy i bazuje w wielu miejscach na archiwaliach, należałoby zaliczyć bardziej do literatury popularyzatorskiej niż naukowej, o czym we wstępie nadmienia nawet sam autor. Na pewno coś ciekawego znajdą w niej dla siebie osoby chcące poszerzyć wiedzę o Kresach Wschodnich lub zaczynające swoją przygodę z dziejami Europy Środkowo-Wschodniej w XX w.
Na koniec kilka słów o stronie edytorskiej. Wydawnictwo LTW nie stanęło tu na wysokości zadania i w książce odnaleźć można liczne literówki. Oprócz tego irytuje brak ujednolicenia zapisu nazw geograficznych oraz nazwisk. Na przykład słynny kresowy zagończyk, który dał się we znaki bolszewikom – rtm. Jerzy Dąmbrowski „Łupaszka” – raz jest wzmiankowany jako Dąbrowski, a innym razem jako Dąmbrowski. Pomimo uwagi samego Łukomskiego, że to nazwisko w dokumentach wtedy różnie zapisywano.
Z książką „Antemurale. Schyłek Wielkiego Księstwa Litewskiego (1918–1922)”, nie zważając na niedociągnięcia, warto się jednak zapoznać, ponieważ jej lektura może dla wielu okazać się ciekawym przyczynkiem do bardziej szczegółowych studiów nad dziejami ziem, które dziś są częścią Litwy, Białorusi i Ukrainy.
https://www.facebook.com/memwsluzbiehistorii/photos/a.353801349144354/575874653603688/
Sam tytuł jeszcze przed lekturą zapowiadał się ciekawie. Miałem jednak nadzieję, że autor, czyli Grzegorz Łukomski, położy w swoich rozważaniach dużo większy nacisk na perspektywę różnych ludów zamieszkujących obszar dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Oczywiście w publikacji jest eksponowany wątek formowania się w drugiej połowie XIX w. świadomości narodowej Litwinów,...
więcej Pokaż mimo to