W wiekach średnich zamek był symbolem militarnego, politycznego i prawno-administracyjnego znaczenia władcy. Taką rolę odgrywał także wzniesiony na przełomie XIII i XIV wieku na wyniosłym wzgórzu Zamek Królewski w Chęcinach, ale jego geneza i początki funkcjonowania giną w pomroce dziejów. W literaturze naukowej wielokrotnie poruszano problematykę rozwoju budownictwa zamkowego i znaczenie postępującego rozbicia dzielnicowego Polski dla wielu przemian o charakterze prawnym, społecznym oraz osadniczo-gospodarczym. W nurt tych rozważań wpisuje się niniejszy tom studiów poświęcony genezie, funkcjom i znaczeniu Zamku Królewskiego w Chęcinach. Inspiracją stały się przeprowadzone w latach 2013-2014 badania archeologiczno-architektoniczne w ramach tzw. rewitalizacji Wzgórza Zamkowego i ruin zamku w Chęcinach. Prace badawcze przyniosły wiele nowych, ważnych ustaleń, które pozwalają na sformułowanie hipotez dotyczących początków oraz kolejnych faz rozwojowych zamku. Zasadne zatem jest ukazanie ich w szerokim kontekście badań historycznych, archeologicznych oraz kastellologicznych odnoszących się do sytuacji w Europie Środkowej. Autorzy opracowania mają nadzieję, iż prezentowane teksty przyczynią się do dyskusji naukowej i dalszych interdyscyplinarnych badań nad genezą i dziejami Zamku Królewskiego w Chęcinach. Niniejszy tom powstał we współpracy z Gminą Chęciny.