Marger staje na czele obrońców grodu w Pillenach.

Marger staje na czele obrońców grodu w Pillenach.

"Kunigas" to powieść, która moim zdaniem powinna utworzyć "świętą trójcę" z "Grażyną" i "Konradem Wallenrodem". Jest ona bowiem niejako rewersem, dopełnieniem tematyki tych dwóch utworów. "Kunigas" to walka z Krzyżakami, ale opisana z zupełnie innej perspektywy.

Powieść Kraszewskiego urzekła mnie. Opowiada ona historię Margera/Jerzego. Właśnie on jest tytułowym Kunigasem, litewskim księciem. Krzyżacy napadli na jego rodzinny gród i uprowadzili go, gdy miał koło dwóch lat. Od tego momentu Jerzy stał się jakby projektem naukowym zakonników. Mnisi postanowili z Margera zrobić rycerza zakonnego, zataili przed nim jego przeszłość i pochodzenie, wychowywali go na Krzyżaka. I Jerzy rósł oderwany od swej tożsamości, aż do momentu, gdy przypadkiem usłyszał kilka słów wypowiedzianych w litewskim języku. Wróciły do niego mgliste wspomnienia z dzieciństwa. Od tej chwili budzi się w Jerzym nienawiść do zakonu i pragnienie ucieczki. Poznaje dwójkę innych Litwinów, którzy tak jak on, zostali uprowadzeni jako dzieci: Rymnosa i Baniutę. Razem planują powrót do swoich, ale przecież nie znają ziemi litewskiej.

I wtedy pojawia się Szwentas...Nie jest to postać pozytywna. To krzyżacki szpieg, który zbiera dla zakonników informacje na temat obronności grodów, liczebności mieszkańców i dróg, jakimi można się do nich dostać. Z drugiej strony na zlecenie matki poszukuje on Margera. Szwentas postanawia zaprowadzić trójkę uciekinierów do Pilawy, rodzinnego grodu Kunigasa.

Ciekawą postacią w utworze jest Reda, matka Margera. Kobieta nigdy nie straciła nadziei na odnalezienie uprowadzonego synka, a po śmierci męża stanęła na czele grodu i dzielnie go broniła. To ona sprawiła, że Pilawy były ostatnim niepokonanym przez Krzyżaków grodem. Nie podobało mi się tylko to, że w momencie pojawienia się syna, Reda oddaje mu władzę...U Kraszewskiego Marger oczywiście staje na wysokości zadania, ale uważam, że to jest akurat wątek fantastyczny ;)

Oczywiście, jak na tego typu powieść przystało, nie mogło zabraknąć wątku miłosnego: Marger i Baniuta pokochali się od pierwszego spojrzenia, a ich miłość umacnia wspólny los.
Szwentas także przechodzi przemianę, żałuje, że szpiegował dla Krzyżaków i daje dość do głosu swojej tożsamości.

Ale ta historia nie jest bajką, gdzie wszyscy żyją długo i szczęśliwie. Krzyżacy muszą podbić Litwę, potrzebują jej lasów, jej ziemi. A Pilawy to jedyny niepokonany gród. W dodatku Jerzy wymknął im się z rąk. Trzeba więc zorganizować wyprawę na Pilawy i podbić je.
Gród jest dobrze ufortyfikowany, ale Krzyżaków jest więcej...

Zakończenie całej historii jest iście hamletowskie - trupów stos, w dodatku spalonych.

Bardzo żałuję, że wcześniej nie wpadła mi w ręce ta powieść. Problem walki z wrogiem i kwestia zachowania tożsamości narodowej jest w niej ukazana w nieco inny, choć przecież standardowy sposób. W wydaniu, które czytałam były zamieszone także ilustracje Andriollego. Naprawdę polecam "Kunigasa", dla mnie literacka perełka.

"Kunigas" to powieść, która moim zdaniem powinna utworzyć "świętą trójcę" z "Grażyną" i "Konradem Wallenrodem". Jest ona bowiem niejako rewersem, dopełnieniem tematyki tych dwóch utworów. "Kunigas" to walka z Krzyżakami, ale opisana z zupełnie innej perspektywy.

Powieść Kraszewskiego urzekła mnie. Opowiada ona historię Margera/Jerzego. Właśnie on jest tytułowym Kunigasem,...