Cytat dnia
Niechay się Autor poci, nic nie zyska przecię. Dobrze pisze, lecz nudzi, a ów bawnie plecie, Naylichsze dzieło znaydzie wszędy miłośników, Z...
Najnowsze artykuły
ArtykułyHobbit Bilbo, kot Garfield i inni leniwi bohaterowie – czyli czas na relaks
15
ArtykułyCzytasz książki? To na pewno…, czyli najgorsze stereotypy o czytelnikach i czytaniu
253
ArtykułyPodróże, sekrety i refleksje – książki idealne na relaks, czyli majówka z literaturą11
ArtykułyPisarze patronami nazw ulic. Polscy pisarze i poeci na początek
42
Popularne wyszukiwania
- Polecamy
Patronat LC
Patronat LC
Patronat LC
Patronat LC
- Wszystkie
- Książki
- Czasopisma
2002
1982
1954Sztuka rymotwórcza Franciszek Ksawery Dmochowski
Autor reprezentuje poglądy klasycystyczne na poezyją, choć nie ortodoksyjne. Za wzór obrał sobie głównie Boileau i Horacego. O ile w przypadku pierwszego autora muszę wierzyć Dmochowskiemu na słowo, tak w przypadku Horacego sam mogę stwierdzić multum zapożyczeń, właściwie niemal cytatów. Dzieło w czterech częściach: pierwsza to uwagi ogólne na temat dzieła, druga i trzecia – opis gatunków poetyckich, czwarta – uwagi o poecie. Taki rozkład materiału w zasadzie odpowiada Horacemu (choć naturalnie część 2 i 3 u Horacego były nieco inne; niemniej nadal dramat zajmuje stosunkowo najwięcej miejsca; za nim plasuje się epos). Dzieło rozpoczyna się apostrofą do Gustu („Guście, sędzio dzieł ludzkich, darze bogów drogi”),dopiero później wzmiankowany jest Talent (jako podrzędny wobec Gustu). Rozum ma być kryterium doboru poszczególnych elementów dzieła („Rozum niech będzie mistrzem, a nie widzimisię”),a natura jest tym, co należy imitować („Natura jest jedynym ozdób wizerunkiem”). Talent może przekraczać prawidła i ramy sztuki – tylko w ten sposób możliwy jest rozwój („acz się nie trzymaj sztuki jak pijany płota”, 4. 53). 4. 215 nn. jest pochwałą wsi i wiejskiego życia, która przechodzi w mocno nie-klasycystyczną pochwałę natury – nie tylko wzorca, w którym znać „rękę stwórcy”, ale też „źródła prawdy”, w którym rodzi się zapał tworzenia. Natchnienie porównano tu do wewnętrznego ognia (247, 250),jest to właściwie przeżycie ekstatyczne! Pachnie sentymentalizmem. Dmochowski zabiera również głos w sporze antiqui versus moderni, stając po stronie nowożytników: „możnaż większą czynić krzywdę naturze ludzkiej, sądząc ją tak płochą, że dawnym była matką, a dla nas macochą?” (262-264). Wreszcie następuje pochwała poezji, w którą wpleciono wątki antyrussowskie (póki nie było praw i własności, było bezprawie i kradzież; dopiero „lutnia” złagodziła serca dzikich). Dzieło kończy się apostrofą do poetów – „waszymi oświecony pismy i nauki odlałem te prawidła rymotwórczej sztuki”, a apostrofę kończy tłumaczenie dwóch wersów Horacego o osełce, które w jego Ars poprzedzają wersy obrane przez Dmochowskiego za motto – ładna klamra, prawda?Sztuka rymotwórcza Franciszek Ksawery DmochowskiOświeceniowych dzieł polskich się nie docenia. Ba- ich się często nawet nie czyta. No chyba, że masz zaszczyt być studentem polonistyki. Pokonawszy jednak barierę językową i wniknąwszy w tekst "Sztuki rymotwórczej" Dmochowskiego można się zauroczyć. Czym? Trafnością spostrzeżeń na temat sztuki i roli poety w świecie, a może i erudycją autora, za którą kryje się zaskakująca pokora. Wybitny uczony odpowiada na pytanie, jak powinien wyglądać dobry wiersz, co powinno kierować twórcą i jakie cele winien sobie wyznaczyć. Część dzieła zawierająca opis wyznaczników gatunkowych utworów rzeczywiście jest nieco archaiczna. Ponadczasowe wydają się dalsze przemyślenia "Sztuki...".Jakie? Że bycie poetą zobowiązuje do misji, której treścią jest pogodzenie bycia geniuszem z pozostaniem dobrym, wrażliwym człowiekiem. Że pomoc innym jest nawet ważniejsza niż układanie wierszy. Że moralność to naprawdę dobra cecha. Temat do przemyśleń dla współczesnych twórców- nierzadko egocentrycznych i zakochanych w sobie...Popularne w kategorii książek autora
Popularni autorzy
