Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Bez większego uszczerbku dla powieści jej fabuła mogłaby się rozgrywać w dowolnym miejscu na świecie. W dalszym ciągu obcowalibyśmy z portretem matki Lorenzo, na której pogrzeb syn przyjeżdża do Rumunii i od tej chwili zmuszony jest zmierzyć się ze wspomnieniami jej współpracowników. Każdy z nich inaczej zapamiętał tę kobietę, w związku z czym opisuje ją w inny sposób niż reszta postaci, a co stanowi o ciekawym podejściu autora w budowaniu sylwetki głównej bohaterki jego książki. Andrea Bajani pozwala czytelnikowi zdecydować, czy zamierza podążać śladami pamięci jej syna, czy też postanowi zaufać współpracownikom zmarłej matki, która do samego końca pozostaje nieodgadniona. Oryginalny pomysł sportretowania kobiety doczekał się jednak nieudanej oprawy. Osadzenie fabuły w Bukareszcie, w którym nadal słychać echo komunistycznej przeszłości, nie nadaje szczególnego znaczenia relacji syna z matką, lecz utwierdza odbiorcę w przeświadczeniu o nieumiejętności okiełznania przez autora istotnego fragmentu rumuńskiej historii. Andrea Bajani przywołuje postać Nicolae Ceaușescu bez wyjaśnienia celu, jakiemu służy powiązanie minionej dyktatury ze strzępkami pamięci Lorenzo oraz współpracowników jego zmarłej matki. Można mi zarzucić zbyt duże oczekiwania wobec tej książki albo nadmierne przywiązanie do twórczości Herty Müller, której udało się poskromić komunistyczną Rumunię. Niemniej, nie zapominam o wcześniejszych doświadczeniach czytelniczych przy lekturze i ocenie danej powieści, w związku z czym trudno, abym zachwycił się historią z wieloma niedociągnięciami oraz niedomówieniami.