Jesteśmy społecznością, która kocha książki

Choć książka ta jest już dość nieaktualna, bo wszystko się zmienia błyskawicznie i na naszych oczach, to czytało mi się ją z prawdziwą przyjemnością. Właśnie mija 20 lat od pierwszego, francuskiego wydania tego tekstu, łączącego klasyczny reportaż z podróży, publicystykę społeczna i polityczną, esej filozoficzny oraz osobiste, wręcz autobiograficzne przemyślenia Francuza na tematy amerykańskie. Niewątpliwie osią i głównym zamysłem książki jest próba zderzenia mentalności europejskiej z amerykańską. Choć obie wywodzą się z tych samych, greckich, rzymskich, chrześcijańskich korzeni, to każda jest dla drugiej egzotyczna i trudna do zrozumienia. Stany są w tym barwnym, napisanym z ogromną erudycją, reportażu, krajem, który fascynuje, a jednocześnie pozostaje niezrozumiały. Na tle stabilnej, osadzonej na twardych fundamentach Europy, USA są krajem pełnym sprzeczności, paradoksów i porażających konsekwencji. Chwiejnym jak cholera. Powszechna i często radykalizująca się amerykańska religijność nie przeszkadza w monetyzowaniu jej, relatywizowaniu i przekształcaniu w komercyjny cyrk. Dogmatyczne traktowanie konstytucyjnej wolności słowa jest nie do przyjęcia dla Europejczyka, rugującego kosztem wolności sumienia prawo do głoszenia radykalnych, promujących totalitaryzmy, ideologii. Dla Amerykanina wolność słowa jest święta i niepodważalna. Takich paradoksów jest w książce Sormana wiele. Autor nie ukrywa fascynacji Stanami i bez udawania wyraża swoje sympatie i antypatie. Dużo jest w tej książce rzeczy nieaktualnych, bo Stany zmieniają się w mgnieniu oka, więc nie jest to obraz tego, co tu i teraz, ale to nie ma tutaj absolutnie żadnego znaczenia.