Renia Spiegel

Renia Spiegel urodziła się w Uhryńkowcach w powiecie zaleszczyckim województwa tarnopolskiego 18 czerwca 1924 roku, jako córka Róży i Bernarda. Bernard Spiegel był wtedy zarządcą dóbr w Uhryńkowcach. Jej młodsza o 6 lat siostra Ariana była "cudownym" dzieckiem występującym w wieku lat 8- śmiu na scenie "Cyrulika Warszawskiego" i w epizodach paru filmów fabularnych nakręconych przed wybuchem II Wojny Światowej, między innymi w Gehennie Michała Waszyńskiego (1938).

Od stycznia 1939 roku Renia pisze swój dziennik. W momencie wybuchu wojny Renia ma 15 lat. Razem z siostrą przebywają w Przemyślu u dziadków. Renia piszę wiersze które czasem drukuje w szkolnej gazetce. Pisze też wiersze, które umieszcza w ręcznie ilustrowanych zbiorkach poezji. Jej dziennik opisuje przede wszystkim jej samotność bez matki, pierwszą miłość, codzienność najpierw w czasie sowieckiej, a potem niemieckiej okupacji (po raz pierwszy pocałowała swojego chłopca 4 godziny przed hitlerowską inwazją na Związek Radziecki). Opisuje swoje lęki i przerażenie w czasie tworzenia getta w Przemyślu i upokorzenia jakich doświadcza sama, czy których jest naocznym świadkiem na ulicach Przemyśla. Pisze do ostatniego dnia swojego krótkiego życia. Zostaje zastrzelona na ulicy getta tydzień po skończeniu 18-stu lat.

Prawie siedemset stron dziennika Reni Spiegel, opisujących okres od 1939 roku do lata 1942, stanowi niespotykany wgląd w życie młodej kobiety. Pamiętnik jest dowodem i świadkiem okropności codziennego życia w czasie okupacji hitlerowskiej. Jest w nim niesamowita dojrzałość w obserwacji i refleksjach. Jej relacja z życia osobistego jest niebywale wzruszająca, często zabawna, a jej wyraz młodzieńczego zauroczenia odsłania ponadczasowe emocje nastolatek. Ten pamiętnik jest nie tylko nieocenionym źródłem historycznym okresu Holokaustu, ale przede wszystkich wybitnym dziełem literackim.http://www.reniaspiegelfoundation.org