Jesteśmy społecznością, która kocha książki

O Hitlerze, hitlerowskich Niemczech napisano już setki stron. Nieustannie – nie wiem czy to najlepsze słowo, ale lepszego nie znajduję – fascynuje nas obraz tego zła, które przecież dotyka nie tylko europejski kontynent. Ale – i trudno się tu dziwić – jest on nam najbliższy w tej szerokości geograficznej, więc czytamy o tym dalej. I między innymi warto dlatego sięgnąć po „Północną utopię Hitlera”, która dotyka zagmatwanej relacji między Niemcami a Norwegią. Zacznijmy od tego, że autorka Despina Stratigakos jest profesorką architektury na Uniwersytecie Stanu Nowy Jork, więc dziwić nie może, że centralnym punktem jej opowieści jest właśnie architektura. Tutaj przedstawiona jako język ideologii, którym zbrodniarze się kierowali. Przypadek Norwegii jest o tyle ciekawy, że miesza się tu podziw z podbojem. Niemcy chcieli władać całym światem – to jasne, ale podziwiali Norwegów szczególnie. To tam swoje wyobrażenia o raju na Ziemi kierował Adolf Hitler i snuł plany stworzenia – przebudowania fizycznego Norwegii na swoją modłę. Łącznie z budową nowego miasta. Służyć mu miała do tego okupacja kraju – to jasne, ale również próba myślowego złączenia się z norweskim narodem. Tam miała być przecież kolebka „germańskiej” cywilizacji. Pamiętajmy jednak – o czym autorka pisze – że pracować mieli jeńcy wojenni. Gdzieś pobrzmiewa tutaj taka oto myśl, że gdyby Niemcy wojnę wygrali to taki świat by nam urządzili. Niewykluczone.