Praca niniejsza jest próbą określenia roli i funkcji groteski w teatrze Stanisława Ignacego Witkiewicza. Przez teatr rozumiem wszystkie jego dramaty, będące zapisem prawdziwie jego teatru. Postępuję zatem w myśl tak zwanej teatralnej teorii dramatu, która pojawiła się w latach dwudziestych i trzydziestych, a w Polsce jest rozwijana i propagowana przez Stefanię Skwarczyńską, Irenę Sławińską i Zbigniewa Ra-szewskiego. Terminu „teatr" używam wymiennie z terminem „dramat". Pozostanie we wszystkich przypadkach przy „teatrze Witkiewicza" było niemożliwe ze względów stylistycznych.

W pracy mojej podejmuję problematykę węzłową, wystarczającą w moim przekonaniu do ogólnego określenia, czym jest groteska w teatrze Witkacego. Teatr jego tak często i od tak dawna wiązano z pojęciem groteski, że wydało się celowe podjęcie próby wyjaśnienia, co to właściwie znaczy, zwłaszcza że nikt próby takiej dotąd nie podjął. Nieliczne artykuły, w których pojawiły się obszerniejsze uwagi na ten temat, nie wyszły poza ogólniki.