Początek XIII wieku. Chrześcijaństwo w Europie coraz bardziej krzepnie, ale Palestyna i Jerozolima znalazły się pod władaniem sułtana. Tajemniczy prorok Mikołaj nawołuje dzieci do odzyskania grobu Chrystusa, bo rycerze nie chcą podjąć się ryzykownej i mało zyskownej wyprawy. Królem Jerozolimy zostaje Jan de Brienne. Papież Innocenty zatwierdza zakon franciszkański.

Zofia Kossak przedstawia krucjatę dziecięcą (1212) jako przyczynę V krucjaty (1217-1220). Dziecięca wyprawa zakończyła się tragicznie dla jej uczestników – wymarli z głodu i chorób, zostali sprzedani w niewolę, zginęli w morskiej katastrofie lub zostali porzuceni na Cyprze. Kossak przedstawia to wydarzenie jako swego rodzaju wyzwalacz wiary, który uświadomił dorosłym, że sprzeniewierzyli ideały chrześcijaństwa.

Później autorka konfrontuje ze sobą dwie postawy: rycerza-chrześcijanina, który zbrojnie dąży do odzyskania Jerozolimy (Jan de Brienne) oraz świętego Franciszka, który głosi ideały pokoju i powrót do korzeni. Z Janem de Brienne wiąże się najważniejszy wątek tej powieści, bo król jerozolimski był jednym z dowódców niezbyt udanej wyprawy krzyżowej. Pomimo początkowych sukcesów, jakie przyniosło okrężne natarcie na Egipt, chrześcijanie nie przyjęli bardzo korzystnej propozycji pokoju od sułtana i kilka miesięcy później, gdy przewaga sił się odwróciła, zostali zmuszeni do wycofania się z Egiptu i utracili wszystkie wcześniejsze zdobycze. Zofia Kossak wikła Jana de Brienne, człowieka, który nie sięgnął po pełnię dowództwa, w romans z zamężną szlachcianką – wszystko przez kobietę! Ale trzeba przyznać, że wątek polityczno-romansowy, choć potraktowany nieco pobocznie, jest najciekawszym aspektem tej książki.

Ze świętego Franciszka, jednej z najważniejszych postaci w historii chrześcijaństwa, autorka zrobiła Pollyannę – niestety. W tym bohaterze nie ma charyzmy, wygłasza banały i jest niewiarygodnie wręcz nudny, a przy tym płaski. To człowiek, który irytuje, a szkoda, bo w tej postaci jest przecież wielki potencjał. Wizja pokojowego chrześcijaństwa była w jego stuleciu wręcz rewolucyjna, a Zofia Kossak zamieniła ją w czytankę dla pięciolatków.

Powieść mocno średnia, głównie przez nieznośny dydaktyzm (tak, mam na myśli św. Franciszka i dzieci jako rzeczy, które służą do budzenia sumienia dorosłych). Ma dobre momenty (Jan de Brienne, średniowieczni archeologowie w Egipcie), ale dłuży się i męczy. Nic nie wnosi, ale nie jest nieprzyjemna. Brak opisów walk i ogólna tendencja do unikania naturalizmu sprawia, że wojenny świat wykreowany przez Kossak jest nieco bezbarwny. Można.

https://pannazu.wordpress.com/2016/12/06/pollyanna-rusza-w-krucjate-czyli-bez-oreza-zofii-kossak/

Początek XIII wieku. Chrześcijaństwo w Europie coraz bardziej krzepnie, ale Palestyna i Jerozolima znalazły się pod władaniem sułtana. Tajemniczy prorok Mikołaj nawołuje dzieci do odzyskania grobu Chrystusa, bo rycerze nie chcą podjąć się ryzykownej i mało zyskownej wyprawy. Królem Jerozolimy zostaje Jan de Brienne. Papież Innocenty zatwierdza zakon franciszkański.

Zofia...