Jesteśmy społecznością, która kocha książki

1. Nie jestem sinologiem. Interesuję się różnymi kulturami w ramach moich pozazawodowych dociekań. 2. Nie mam najmniejszej wątpliwości, że "Chińskie metamorfozy" to arcydzieło i absolutny ewenement nie tylko w polskiej ale i zachodniej literaturze naukowej. Praca Gawlikowskiego jest porażająco wnikliwa, szczegółowa oraz dojrzała. Należy zwrócić fakt na niezwykłą ilość przypisów polemicznych, które znacznie rozszerzają omawiane kwestie i odsyłają czytelnika do innych publikacji. Dla osób zainteresowanych Chinami oraz dla ambitnych studentów sinologii pozycja obowiązkowa. 3. Prof. Gawlikowski poświęcił większość swojego życia na badanie cywilizacji Chin. Jego odejście to ogromna strata również dla społeczeństwa. Żałuję, że nie mogę porozmawiać choć chwilę z Gawlikowskim. Z pewnością mógłbym choć trochę zaczerpnąć z jego mądrości i wiedzy. Żałuję również, że takie postaci są szerszej publiczności nieznane. W ciszy i bez błysków fleszy oraz internetowych wzmianek wykonują swoją tytaniczną, "Atlasową", cenną pracę niosąc kaganek oświaty. 4. Choć jestem pod ogromnym wrażeniem całości to moim skromnym zdaniem prof. Gawlikowski troszkę przecenia Chiny i Chińczyków. Zarówno cywilizacja konfucjańska, jak i zachodnia w swoich założeniach są wspaniałe, ale praktyka często wykazuje coś innego. Podczas lektury miałem wrażenie, że prof. Gawlikowski uległ złudzeniu, że skoro Chińczycy mają coś w zwyczaju to zawsze postępują zgodnie z przepisami, czy kodeksami, nie ulegając przy tym emocjom takim jak np. gniew czy strach, które sprawiają, że człowiek będzie odstępował od wytyczonej mu przez jego krąg kulturowy normy - i będzie postępował niewłaściwie. Zabrakło mi zatem części krytycznej w stosunku do Chin. Ludzkie założenia niezależnie od kultury są często bardzo wzniosłe, natomiast w rzeczywistości ludzie często postępują niezgodnie z nimi. Tyczy się to zarówno Chińczyków, jak i innych narodów. Tego moim zdaniem prof. Gawlikowski nie zauważył bądź pominął. 5. Nie dziwi mnie jednak zafascynowanie Autora cywilizacją konfucjańską. Gawlikowski odwiedzał Chiny w drugiej połowie XX w. Zarówno sytuacje tutaj (PRL),jak i tam (błyskawiczny rozwój gospodarczy, pokazywanie zachodnim badaczom przez władze Chin wybiórczych elementów państwa) były czynnikami mającymi wpływ na jego postrzeganie wielkości i wspaniałości tej "wielomilenijnej" cywilizacji. 6. Najważniejsze moim zdaniem lekcje płynąca z tej lektury to: - Inni ludzie mają prawo żyć po swojemu, nawet jeśli Ty tego nie rozumiesz albo Ci się to nie podoba - nie traktuj swojej kultury jako wzorca dla innych kultur, do którego one powinny dążyć - cywilizacja łacińska nie jest jedyną uniwersalną cywilizacją, istnieją inne światy w świecie, które mają całkowicie odrębny i własny ustrój życia zbiorowego - nie należy narzucać innym własnego stylu życia nawet jeśli jesteśmy przekonani, że tak innym będzie lepiej - od narzucania i agresji i wykazywania własnej wyższości, ważniejszy jest dialog i wzajemne zrozumienie. Nie tyczy się to tylko starć czy fuzji cywilizacji, ale i ogółu stosunków społecznych. "Chińskie metamorfozy" polecam każdemu człowiekowi pragnącemu rozszerzyć własne horyzonty intelektualne.